kapgir

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

kap-gir

Etimologiyasi

^ KAPGIR Bu ot tojik tilida 'goʻsht kaynay boshlaganda hosil boʻladigan dagʻal koʻpik’ maʼnosini anglatadigan kafk otiga (ТжРС, 184) 'ol-' maʼnosini anglatadigan giriftan feʼlining (ТжРС, 103) gir hozirgi zamon asosini (1jRS, 102) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, tojik tilida kafk oti oxiridagi k tovushi aytilmay, kafgir shaklida ishlatiladi (ТжРС, 183); oʻzbek tshtiga bu tojikcha ot tarkibidagi f tovushi p tovushiga admashtirib olingan; asli 'suyuq ovqat qaynaganda hosil boʻladigan ustki koʻpikni olib tashlashga xoslangan, teshikchadar bilan yasalgan yapadok yupqa roʻzgor buyumi' maʼnosini anglatgan bu ot keyinchadik 'quyuk ovqatni kovlash va suzishda ishlatiladi-gan roʻzgʻor buyumi' maʼnosini anglatish uchun ishlatiladigan boʻlgan (OʻTIL, I, 367).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

\f. — kaftda tutuvchi,

ushlovchi] 1 Quyuq ovqatlarni kavlash va suzit uchun ishlatiladigan, teshik-teshik yapaloqkaftli roʻzgʻor buyumi. ◆ Yigitalining oshxonasida.. kapgirdan tortib chovligacha bor. D. Nuriy, „Osmon ustuni“ .

2 s. t. Soat mayatnigi. Uzun sariq kapgi-rini bir maqomda tebratib chiqillayotgan katta devor soat uzib-uzib dangʻillay boshladi. P. Tursun, Oʻqituvchi.

Antonimlari

КАПГИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

kapgir
шумовка;
2 разг. маятник; ◆ soat ~i часовой маятник.