сила

Vikilug‘atdan olingan

Ruscha (ru)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

си-ла

Aytilishi

Etimologiyasi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

сил/а ж
1 kuch, quvvat, tinka, mador, majol, darmon; ◆ физическая ~а jismoniy kuch; ◆ он в расцвете ~ uning kuch-quvvatga toʻlgan (qirchillagan) vaqti: ◆ изо всех ~ (что у цыплёнка есть ~ы, во всю ~у ) bor kuch bilan, kuch boricha; ◆ напрячь все ~ы bor kuch bilan zoʻr bermoq; ◆ надеяться на свою ~у oʻz kuchiga ishonmoq; делать что-л. ◆  через ~у zoʻrma-zoʻraki (biror ish) qilmoq; ◆ лишиться ~ kuchdan qolmoq, madori qurimoq; ◆ выбиться из ~ juda ham charchamoq, holdan toy moq, toliqib q olmoq; ◆ не в ~ах идти дальше yana yurishga majol qolmadi;
2 imkon, imkoniyat; qurb; ◆ это ему не под ~у bunga uning kuchi (qurbi) yetmaydi, bu uning qoʻlidan kelmaydi; ◆ будь это в моих ~ах agar bu mening 179? oʻ limdan kelsa edi; agar bunga mening imkonim boʻlsa edi; ◆ это выше моих ~ bunga mening kuchim (qurbim) yetmaydi, bu mening qoʻlimdan kelmaydi; ◆ пробовать свои ~ы в чем-н. oʻz kuchini (qobiliyatini, imkoniyatini) sinab k oʻ rmoq;
3 zoʻrlik, zoʻravonlik, kuch; ◆ применять ~у zoʻrlik qilmoq, kuch ishlatmoq ; ◆ политика с позиции ~ы zoʻravonlik siyosati; ◆ прибегать к грубой ~е dagʻal (ochiqdan-ochiq) z oʻ ravonlik ni ishga solmoq;
4 kuch, qudrat;◆ ~а ума aql kuchi (qudra ti);
5 физ. тех. kuch, quvvat; ◆ ~а взрыва portlash kuchi; ◆ ~а давления bosim kuchi; ◆ ~а земного тяготения yerning tortish kuchi; ◆ ~а тяжести ogʻirlik kuchi; ◆ центробежная ~а markazdan qochma kuch; ◆ подьёмная ~а машины mashinaning koʻtarish quvvati (kuchi);
6 юр. kuch, tasir; ◆ закон вошёл в ~у qonun kuchga kirdi; ◆ это постановление потеряло ~у bu qaror (oʻz) kuchini y oʻ qotdi (bekor boʻldi); ◆ приобрести ~у закона qonuniy kuchga kirmoq, qonun kuchiga ega boʻlmoq, qonun hukmiga kirmoq; ◆ закон обратной ~ы не имеет qo nun oʻtgan vaqtga joriy etilmaydi; ◆ иметь законную ~у qonuniy kuchga ega boʻlmoq;
7 фин. qadr, quvvat, kuch; ◆ покупателъная ~а рубля s oʻ mning xarid 179? uvvati;
8 чего tasir, a 203? amiyat, kuch; ◆ ~а коллектива kollektivning kuchi (tasiri); ◆ ~а печатного слова matbuot ning (matbuot s oʻ zining) kuchi, tasiri; ◆ ~а примера oʻ rnak (ibrat) kuchi, tasiri;
9 shiddat; kuch; kuchlilik, tkirlik, z rlik; ◆ ~а ветра shamolning kuchi (kuchliligi, shiddati); ◆ ~а воли iroda ; ◆ ~а привычки odatning kuchliligi (suyakka singib ketganligi); ◆ ~а гнева gʻazabning kuchliligi (kuchi); ◆ ~а таланта istedodning kuchliligi (oʻtkirligi);
10 kuch-qudrat manbai; kuch; ◆ кадры - решающая ~а kadrlar hal qiluvchi kuchdir наша наука ◆ - болъшая ~а bizning fanimiz - katta kuch
11 tub mohiyat, mazmun, gap; ◆ вся ~а в том, что ... butun gap shundaki...;
12 чаще мн. ◆  kuch; kuchlar; ◆ рабочая ~а ishchi kuchi;◆ производителъные ~ы ishlab chiqarish kuchlari.
13 обычно мн ◆  kuch (ijtimoiy gruppa); ◆ демократические ~ы  ; ◆ реакционные ~ы reaksion kuchlar◆ ~ы мира tinchlik kuchlari; ◆ движущая ~а revolyutsiyaning harakatlantiruvchi kuchi; ◆ соотношение классовых ~ sinfiy kuchlar nisbati;
14 мн◆ . воен. kuchlar (qoʻshin) ◆ вооружённые ~ы qurolli kuchlar; ◆ сухопутные ~ы quruqlikdagi kuchlar (qoʻshinlar); ◆ воздушные ~ы havo kuchlari (Harbiy-Havo floti); ◆ стянуть ~ы kuchlarni toʻplammoq qoʻshin yigʻmoq;
15 v знач. нареч. ◆  ~ами kuchi bilan; лагерь ◆ построен ~ами туристов lagerʼ turistlar kuchi bilan qurildi (qurilgan);
16 в знач. сказ прост. juda koʻp ming-ming, lak-lak, behisob; винограда ◆ в этом году-~а! bu yil uzum juda koʻp; ◆ комаров ~а! chivinlar lak-lak ! ◆ в~у чего sababdan, boisdan, sababli, tufayli, orqasida, koʻra; ◆ в ~у сложившихся условий yuzaga kelgan sharoit tufayli (orqasida); ◆ в ~е kuchga ega, kuchini qolgan; ◆ прежняя договорённость осталась в ~е ilgarigi kelishuv oʻz kuchida qoldi (oʻzgarmadi);◆ от ~ы ortigʻi (koʻpi) bilan, nari borsa, koʻp deganda; ◆ ему от ~ы сорок лет uning yoshi ortigʻi bilan (nari borsa) qiriq larda; ◆ ~ою вещей malum (obyektiv) sabablarga koʻra; tu 171? ilgan ahvol taqozosi bilan; всеми ◆ ~ами butun (bor) imkoniyatlar i ni ishga solib, qanday qi lib boʻlmasin ◆ никакими ~ами hech qanday yoʻl bilan, hech aslo,sira; ◆ ~ нет прост. toqat qolmadi, nariyogʻi yoʻq◆ ~ нет ,как он мне надоел u shu qadar jonimga tegdiki, na riyogʻi yoʻq.

Sinonimlari

Antonimlari

Tarjimalari