chin

Vikilug‘atdan olingan

Inglizcha (en)
[tahrirlash]

Ot[tahrirlash]

chin

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

chin I[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

chin

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

CHIN 'haqiqiy', * rost'. Ch i n doʻst boshga ish tushganda sinalar (Maqol). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu soʻz asli chïn tarzida talaffuz qilingan (Devon, I, 326, 379; III, 152); keyin — chalik ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïn > chin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Ushbu so‘z Eski Turkchaga Xitoychadan olingan.

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

1. ot Haqiqiy hol, ish, gap, hodisa va sh. k.; rost, toʻgʻri. ◆ Otamning yoʻqdir tayini, Men aytay gapning chinini. "Nurali". ◆ Shu onda xavotiri chinga aylandi. "Sharq yulduzi".

2. sft. Haqiqiy, haqqoniy, chinakam. ◆ Chin vaʼda. Chin soʻz – moʻʼtabar, Yaxshi soʻz – muxtasar. Maqol.

3. Asl, haqiqiy, chinakam. ◆ Oh, shirin hayot, chin yoʻldosh.. har bir jihatdan komil, fozil inson boʻlsa.. Hamza, „Tanlangan asarlar.“

Chin koʻngildan (yoki qalbdan, yurakdan) Astoydil, samimiy. ◆ U bu ayolning, tili achchiq boʻlishiga qaramay, chin dildan orttirib bergan pullarini sira unutgani yoʻq edi. "Yoshlik".
Chin maʼnosi bilan Asl, haqiqiy maʼnosi bilan; tom maʼnosi bilan. ◆ U chin maʼnosi bilan odam. ◆ Xullas, chin maʼnosi bilan serhosil qishloq. H. Gʻulom, „Mashʼal.“
Chini bilan Hazilsiz, rostdan, haqiqatan, darhaqiqat. ◆ Chini bilan ham Hojining tusidagi boyagi hasrat va qaygʻu alomatlari yoʻqolib, ularning joyini sharq otaligi vaziyati oldi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“

chin II[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

chin

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

Xitoyning Sharq mamlakatlarida qabul qilingan va oʻzbek tilida ham uchraydigan nomi. ◆ Chin xoqoni. ◆ Chin chegarasidagi Oʻtror shahriga kelgani zamon yoʻlini qor devori toʻsdi. M. Osim, „Oʻtror.“

Chin (yoki chinni) kaptar Xonaki koʻk kaptar.

Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

ЧИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]

Nido[tahrirlash]

chin

Ruscha ru

chin I
истина, правда; действительность; // истинный, действительный, верный; подлинный, настоящий; ◆ Bugungi orzu ertaga ~ boʻladi (Ойбек, «О. в. шабадалар») Сегодняшние мечты завтра будут действительностью; ◆ hazilmi, ~mi? правда или шутка?, правду говоришь или шутишь?; ◆ ~ mohirga ishning siri ochilar посл. настоящему мастеру секрет дела сам открывается; соотв. дело мастера боится; ◆ aytilganlarning ~ maʼnosi подлинный смысл сказанного;◆ ~ koʻngildan (или qalbdan) искренно, от всей души, от всего сердца; ◆ ~dan (ham) действительно, на самом деле; ◆ ~i bilan серьёзно, не шутя, всерьёз; ◆ ~ini aytganda правду говоря; откровенно говоря; ◆ ~ barg, ~ yaproq с.-х., лист симподия (у хлопчатника).

chin II
уст. Китай; // китайский; ◆ 

  • ~ kaptar турман (голубь).