kallak
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
kal-lak
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
KALLAK Bu ot tojik tilida 'bosh' maʼnosini anglatadigan kalpa otiga (ТжРС, 176) kichraytirish maʼnosini ifodalaydigan -k qoʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan bülib, 'daraxtning uchi kesilgan shoxlari' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 361). Bu ot bilan oʻzbek tilida kallakla- feʼli yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\f. LK — kichkina kalla
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Daraxt tanasining shox-butokutari kesib tashlangan yuqori qismi, kesilgan shoxi, butogʻidan qolgan qismi. Abror, oʻgʻlim, ana u behining kallagiga gazeta qistirib qoʻygan edim, shuni olib kel. A. Qahhor, Asror bobo. ◆ Podishoning dori shu Guliston shahrining bir chekkasida, kallak tutga yaqin joyda edi. "Murodxon" .
- Kallak urmoq ayn. kallaklamoq. ◆ Yangi kallak urilgan tut ostida qoʻliga bolta-sini ushlab Sobirjon oʻtiribdi. S. Zunnunova, „Olov“ .
2 Biror narsaning bosh qismi. Silindr-lar kallagi. Raketaning yadroli kallagi.
3 maxe. Kulolchilikda idish va b. yasashda ishlatiladigan moslama — charxning loy qoʻyiladigan joyi. Kulol charx kallagiga qoʻygan gumbaz-loydan idish yasab, olmadek ortib qolganini tashlab yubormay, hushtak yasaydi. Mirmuhsin, Meʼmor.
| birlik | koʻplik | |
|---|---|---|
| Bosh kelishik | kallak | kallaklar |
| Qaratqich kelishigi | kallakning | kallaklarning |
| Joʻnalish kelishigi | kallakga | kallaklarga |
| Tushum kelishigi | kallakni | kallaklarni |
| O‘rin-payt kelishigi | kallakda | kallaklarda |
| Chiqish kelishigi | kallakdan | kallaklardan |
| Vosita kelishigi | kallakla | kallaklarla |
Antonimlari[tahrirlash]
КАЛЛАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ot[tahrirlash]
kallak (koʻplik kallaklar)