kuchsiz

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

kuch-siz

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Jismoniy qobiliyati past, kuch-quvvati nisbatan oz; zaif. ◆ -Burnidan tortsa yiqiladigan, kuchsiz, xunukkina kishi — bazzoz Abdulxoliqboy — qoshini chimirib, ingichka, xotinchalish ovozi bilan gapga ara-lashdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

2 Biror ish qilish yoki ishlab chiqarish qobiliyati, quvvati boshqalardan past, oz; quvvatsiz. ◆ Kuchsiz motor.

3 Iqtisodiy jihatdan kamquvvat, hol-qudrati nisbatan past, oz. ◆ Hukumatga chap berib, kuchsiz xoʻjaliklarning badaniga zu-lukday yopishib olgan mana shunaqa odamlar-ning tanobini tortish kerak. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

4 Taʼsir kuchi past; boʻsh. ◆ Kuchsiz dori.

5 Zuhur etish darajasi past, oz; sekin yoki sust yuz beradigan; zaif. ◆ Kuchsiz ovoz. Kuchsiz shamol. Kuchsiz portlash. yat ◆ Doʻllar toʻgʻrisidagi beshinchi chirok; titrab-titrab, un gardi oʻtirgan kichkina shishasidan xira, kuchsiz nur sochib tu radi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . ◆ Kampir kuchsiz xurrak torta bosh-ladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

6 Oʻz ish-hunarini yaxshi bilmaydigan, qobiliyati past; boʻsh. ◆ Toʻrtinchi sinfning hammasi eng yaxshi oʻqiidigan bolalar boʻlsa ham, oʻqishda.. hamma darslardan kuchsiz, rus-chadan esa hech tayyorlamaydigan Mirzajon Latifiy degan ham bor edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

7 s. t. Tarkibida oʻgʻit modsalari kam; unumsiz, oriq. ◆ Yer kuchsiz boʻlganidan keyin, darmonsiz tanga yopishadi-da har xil dard. S. Nurov, „Narvoy“ .

8 Kam kaloriyali, yengil. ◆ Kuchsiz ovqat.

Sinonimlari

jonsiz, zaif, quvvatsiz, boʻsh, oʻlik, kamquvvat, ojiz, holsiz.

Antonimlari

КУЧСИЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

kuchsiz

Etimologiya

kuch + siz

OʻTIL

Ruscha _ru

kuchsiz
1 не имеющий силы, бессильный, слабый, слабосильный; немощный; // слабо, не сильно; ◆ ~ motor тех. слабый мотор; ◆ ~ tok эл. слабый ток; ◆ lampa uyni ~ yoritib turar edi лампа слабо освещала комнату;
2 перен. слабый, несильный; ◆ ~ notiq слабый оратор;
3 слабый, некрепкий; ◆ ~ eritma слабый раствор;
4 слабо действующий (напр. о лекарстве);
5 непитательный, малокалорийний (о пище), лёгкий; ◆ ~ ovqat лёгкая (малокалорийная) пища.