nish

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

nish

Etimologiyasi

NISH Bu ot ПРСda [nti\ shaklida (576), ТжРСda nesh shaklida (263) keltirilgan; oʻzbek tiliga fors tilidagi shakli olingan boʻlib, 'ingichka uch', 'gazandaning chakkanda sanchiladigan aʼzosi' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 504).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

\f. — ari, chayonlarning

chaqish aʼzosi; nayza; biror narsaning oʻtkir uchi; chaqish, nina, nayza sanchish] I Oʻtkir narsaning uchi; nayza. ◆ Koʻk strelkalarning shaharga, tepaliklar va katta yoʻllarga qaratilgan nayzalari.. xanjar nishiday armiya mudofaasiga sanchilib turardi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .

2 Gazandalarning chaqqanda sanchadigan aʼzosi; nishtar. ◆ Yoʻlda chayon toshbaqadek doʻs-tiga, Urdi bir-ikki nishini poʻstiga. Hamza .

3 Endigina unib chiqqan (oʻsimlik yoki kurtak). ◆ Tuproqni koʻtarib turgan nish gʻoʻza tagini asta kavlab koʻrsam, ildizi chiriy boshlabdi. S. Mahkamov, „Shogird“ .

Nish urmoq 1) nina, nayza kabi oʻtkir uchli narsani sanchmoq. ◆ Qaynayotgan qaziga nish urmoq; 2) oʻsib yer bagʻrini yorib chiqmoq (oʻsimliklar haqida) . ◆ Avval ekinlarning nish urishidan xirmongacha boʻlgan jarayonni toʻrt koʻz boʻlib kuzatgan boʻlsa, endi kishilarning qalbini, qarashini, ruhini oʻrgana boshladi. Shuhrat, Shinelli yillar; 3) koʻchma endigina, yangi paydo boʻlmoq, tugʻilmoq. ◆ Murab-biy — bola qalbida nish ura boshlagan umid gʻunchalarining mehribon sohibidir. R. Usmonov, „Odobnoma“ .

4 Tuxumning uchidagi oʻtkir boʻrtigʻi, xoli.

Antonimlari

НИШ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

nish
1 жало (скорпиона, осы и т. п.);
2 остриё, острый конец колющего предмета; ◆ xanjar nishi кончик кинжала; ◆ oʻqning nishi острый конец стрелы;
3 кончик проросшего из семечка растения или лопнувшей почки; ◆ nish urmoq 1) колоть, прокалывать; вонзать; ◆ qaynayotgan qaziga nish urmoq прокалывать кипящую в воде колбасу (ножом или вилкой, чтобы выпустить из неё воздух); 2) перен. проклюнуться, прорасти (о семенах); 3) перен. лопаться (о почках растения); ◆ chigit nish urib qolibdi хлопковые семена уже проросли;
4 острый конец яйца (которым бьют другое яйцо в игре).