ogʻirlik

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-gʻir-lik

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Vaznning ortiqligi; qiyin-lik, mushkullik. Ishning ogʻirligi. Masa-laning ogʻirligi. Ahvolning ogʻirligi. Kerakli toshning ogʻirligi yoʻq. Maqol. ■■ Karvon joʻnadi. Yukning ogʻirligidanmi, yoki gup-chaklari yogʻsiragandanmi, aravalar gʻirchillab, oʻz muzikasi oʻzi bshshn jadsi bormoqda. I. Rahim, Chin muhabbat. ◆ Toshkentdan ushgan-ganimdan soʻng, yolgʻiz boshimga ham Toshkentdan, ham Margʻilondan ikki xotin ushlab turish ogʻirlik qila boiigadi. A. Qodiriy, „Utgan kunlar“ .

Kallang ogʻirlik qilyaptimi Joningdan umiding yoʻqmi, oʻlging kelyaptimi.

2 fiz. Jismlarning yerga tortilish kuchi.

3 koʻchma Tashvish, malollik. Sizlarga ogʻirligim tushayotgani yoʻgʻu.. Uyda nima bor menga?A. Koʻchimov, Halqa. Har kuni ertstb ishga ketayotganingda, ]bolani bogʻchaga] eltib qoʻyasan, qaytganingda — olib ketasan. Shundoq qilsang, oʻzingdan boshqa hech kimga ogʻirligi tushmaydi. A. Qahhor, Qoʻshchinor chiroqlari.

[Birovga] ogʻirligini ortmoq I) birovga osilmoq, ustiga chiqib (minib yoki opichlab) olmoq; 2) koʻchma boqindi, qaram boʻlib ol-moq, oʻz tashvishini birovning zimmasiga yuklamoq. Munavvar, Yoʻldoshga ogʻirligini ort-maslik uchun, oʻziga ish ham topdi: tugʻruq-xonaga doya boʻlib kirdi, S. Anorboyev, Mehr.

4 koʻchma Mushkul, qiyin, noqulay ahvol; qiyinchilik; azob-uqubat. ◆ Sokinaning bir oʻziga ikki bola bilan yurish ogʻirlik qiladi. M. M . Doʻst, Lolazor. Momo u kunlarning ogʻirligi, tashvishi haqida koʻpam soʻylayver-maydi. "Saodat". Ular bir-birlariga qara-shib, iljayishdilar. Nigor oyim ham ogʻir-likdan chiqdi. A. Qodiriy, Mehrobdan chayon.

5 koʻchma Oʻzini tuta bilish, sipolik; bosiqlik, vazminlik. Kimning nomusi, kim-ning aqli, kimning sabri, ogʻirligi uni shar-mandalikdan qutqarib qoldi? Oybek, Tanlangan asarlar. Botirali ogʻirlak bshshn ona-siga qaradi. "Yoshlik". ◆ U, qoʻmaridagi nar-salarni stol ustiga qoʻygach, ogʻirlik va bo-siqlik bilan Tursun xola yoniga bordi. Gazetadan .

Oʻzini ogʻirlikka solmoq yoki ogʻirlik qilmoq Oʻzini bosmoq, oʻzini qoʻlga olmoq, sabr qilmoq. ◆ Uoʻzini ogʻirlikka solib, xoti-nining bosh-koʻzini siladi, erkalatdi. Oy-din, „Koʻngli toʻldimi, yaxshi yigit“ . Yuragi orqasiga tortib ketgan Joʻmard oʻzini ogʻir-likka soldi. Mirmuhsin, Ildizlar va yap-rokdar.

Antonimlari

ОҒИРЛИК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ogʻirlik
1 тяжесть; вес; ◆ ogʻirlik kuchi физ. сила тяжести; ◆ ogʻirlik markazi физ. центр тяжести; ogʻirligini solmoq наваливаться, давить своим весом;
2 затруднение; трудность, сложность;
3 степенность, уравновешенность, выдержанность, выдержка; ◆ ogʻirlik bilan спокойно, уравновешено, сдержанно; ◆ 

• ogʻirlik qilmoq 1) быть тяжёлым; ◆ bu yuk unga ogʻirlik qiladi эта ноша тяжела для него; 2) быть трудным, сложным; доставлять затруднение; ◆ bu vazifa menga ogʻirlik qiladi эта задача трудна для меня; 3) сдерживать себя, проявлять выдержку; ◆ oʻzini ogʻirlikka solmoq сдерживаться, сдерживать себя, брать себя в руки; ◆ kallang ogʻirlik qilyaptimi? что, тебе жить надоело; ogʻirligini ortmoq 1) повиснуть на ком-л; навалиться всей тяжестью; взобраться на закорки; 2) перен. повиснуть на шее, стать иждивенцем; переложить свои затруднения на чужие плечи.