qalam

Vikilug‘atdan olingan
HB graphite qalam
rang qalam

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-lam

Aytilishi

Etimologiyasi

a. قَلَم — qamish pero; uslub; xat, dastxat

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Oʻrtasiga ingichka, uzun grafit joylangan choʻp shaklidagi, xat yozish, rasm solish, chizma chizish uchun ishlatiladigan yozuv, chizuv asbobi. ◆ Qora qalam. Rangli qa-lamlar. shsh Chernetsov koʻk va qizil qalam-lar bilan bezab taitangan xaritaga qaradi. I. Rahim, „Chin muhabbat“ .

Moʻy qalam yoki qalami moʻy q. moʻyqalam. Tosh qalam ayn. grifel.

2 Perosi oʻzidan chiqarilgan ruchka. ◆ Sava gich qalam. n ◆ Keyin bir parcha qogʻoz olib, qamish qalamni qitirlatib yoza boshladi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o. ◆ Bu ikkisi qogʻoz-ga mixlangandek gap-soʻzsiz qalamni qirr-qirr qogʻoz ustida yuritib turar edi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .

Poʻlat qalam esk. ayn. pero.

3 Umuman, yozish, ijod qilish quroli. U qoʻlimga tutqazib k,alam, Koʻzlarimdan oldi uyquni. E. Vohidov. ◆ Usmon Nosir oʻtgan yoʻl-larida chaman ungan, qalami Pushkin, Ler-montovlarni oʻzbek tilida gapirtirgan. Gazetadan .

4 koʻchma Yozma asar ijod etish; yozma ijod, ijod. ◆ Yaxshi yigit, sizning qalam kuchingiz juda ham zoʻr ekan-ku. 3. Fatxullin, „Soʻn-mas yulduz“ . ◆ Uning qalamiga mansub sheʼriy asarlar.. taʼsirchanligi bilan kishini oʻziga maftun etadi. Gazetadan .

Qalam uchi (yoki haqi) Yozilgan narsa uchun beriladigan haq; gonorar. ◆ Duo qilib, qalam uchisiga boʻzni uzatdim — olmaydi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ . ◆ Bir oy oʻtgach, ga-zetada bosilgan ilk hikoyasiga qalam haqi keldi. "Yoshlik" . Qalam yurgizmoq (yoki teb-ratmoq, surmoq) 1) yozmoq, xat mashq qil-moq. ◆ Ularning zehni oʻtkirroqlari hozir bemalol xat taniydigan, qalam yurgizadi-gan boʻlib qolishdi. H. Gʻulom, „Mashʼat; 2) adabiy asar yozmoq, ijod etmoq“ . ◆ U sheʼrning turli navlarida qalam yuritadi. Oybek, „Navoiy“ . ◆ Maʼruf Nazarov., qoʻshiqchilik so-hasida ham dadil qalam tebratyapti. X. Yodgorov, „Hayot toʻlqinlari“ . Qalami oʻtkir Ijod, yozish qobiliyati darajasi yuqori. ◆ Fazliddin esa, qalami oʻtkir jurnalist edi. D. Nuriy, „Osmon ustuni“ . ◆ Ahmadning boʻlimga koʻp foydasi tegishi mumkin, qo-biliyatli bola, qalami oʻtkir. F. Musajo-nov, „Himmat“ . Qalamga olmoq Biror asar, maqola va sh.k. ni yozishga kirishmoq; yozmoq. ◆ Bu kun men shu "Oʻtgan kunlar"ni qalamga olganimda ham, oʻsha oʻzimni zeriktirgan faslni tashlab ketishga majburman. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ ..vafodorlikni ulugʻlab, bevafolikni ranj bilan qalamga oldik. Gazetadan . Qudrat qalami Xudo to-monidan bitilgan, belgilangan. ◆ Har banda qudrat qalami bilan yozilganni koʻradi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

5 Qoshni qora qilish uchun surtiladi-gan qora modda va uni qoshga surtish uchun ishlatiladigan choʻpsimon asbob. ◆ Seni ha-ramda yaxshilab yasantiraman, qoshlaringga qalam, koʻzlaringga surma tortaman. Mirmuhsin, „Choʻri“ .

6 maxe. Tosh, taxta kabi qattiq jism-larni oʻyish, kesish va gul solish uchun ishlatiladigan metall asbob. ◆ Haykalta-rosh qalami.

1 shv. Tilim, tilik. ◆ Bir qalam goʻsht.

Qalam qosh 1) uncha egilmagan qop-qora chiroyli qosh. ◆ Toʻgʻri, qalam qoshga oʻsma qoʻyilsa buzarmish. S. Anorboyev, „Oqsoy; 2) shunday qoshli kishi“ . ◆ Koʻp yigit ayrildi qalam qoshidan. Gʻayratiy . Qoshi qalam ayn. qalam qosh 2. ◆ Birdan qoshi qalamim Paydo boʻldi nihoyat. Yo. Mirzo .

Sinonimlari

Antonimlari

ҚАЛАМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ot

qalam (koʻplik qalamlar)

Tillar

Ruscha ru

qalam
1 карандаш; ◆ qora qalam чёрный карандаш; rangli (или rangdor) ◆ qalamlar цветные карандаши; ◆ tosh qalam грифель;
2 ист. калям (тростниковое перо);
3 перен. перо; ◆ qalami oʻtkir у него острое перо; ◆ qalam tebratmoq, qalam surtmoq или ◆  qalam yurgizmoq (букв. двигать пером) 1) упражнять своё перо; 2) писать, пописывать; творить; ◆ U sheʼrning turli navlarida qalam yuritadi (Ойбек, «Навоий») Он пишет стихи в разных жанрах; ◆ qalam ahli поэты и писатели; ◆ qalam haqi гонорар; ◆ qalam uchi 1) заострённый конец карандаша; 2) уст. перо (стальное); 3) перен. гонорар;
4 резец (инструмент резчика); ◆ poʻlat qalam 1) стальной резец; 2) уст. перо (стальное); ◆ haykaltarosh qalami резец скульптора;
5 обл. длинный кусок, ломтик; ◆ bir qalam qovun длинный кусок дыни; ◆ qalam-qalam qilib kesmoq нарезать длинными ломтиками;
6 краска для бровей; ◆ 

  • qalam qosh 1) тонкие чёрные красивые брови; 2) обладатель (ница) тонких чёрных бровей.

Ozarbayjoncha (az)

Ot

qalam