qazi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-zi

Etimologiyasi

QAZI ' otning toʻshi va peshnopi', ' shunday goʻngg-ni yoʻgʻon ichakka solib tayyorlanadigan maqsulot'. Kechki norin uchun katta qozonda yogli q a z i pishadi (Oybek). Bu ot qadimgi turkiy tilda qazï tarzida ta-laffuz qilingan (Devon, III, 243); keyinchalik oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qazï > qäzi. Bu soʻz dastlab ' qorin goʻshtining kindik atrofidagi yogʻli qismi' maʼnosini anglatgan, hozirgi maʼnosi ana shu maʼnodan oʻsib chiqqan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Otning toʻsh va peshnop goʻshti; shunday goʻshtdan otning yoʻgʻon ichagiga ti-qib tayyorlangan oziq-ovqat mahsuloti. ◆ Yangi qazi. Bir yillik sur qazi. v ◆ Oʻn yetti otning eti, moyi, qazisi degandek, ikki yuz sakson pud oralarida tosh beradi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . ◆ Kechki norinuchun katta qozonda yogʻli qazi pishadi. Ikkinchi qo-zonda qoʻy etidan shoʻrva qaynaydi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Antonimlari

ҚАЗИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

qazi

Ruscha _ru

qazi
1 колбасная часть конской туши;
2 казы (колбаса из сырой конины, выдержанная в течение нескольких дней или даже лет; употребляется отваренной).

Ozarbayjoncha (az)

gʻoziy