qopqa
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qop-qa
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QOPQA 'darvoza' (eskirgan). Toshkentning oʻn ikki qopqasiga borilsa, kimning yeri - Qur-bonqojining yeri-ku! (Oybek). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglattan bu soʻz asli qap— feʼlining 'qopla—', 'yop—' maʼnosidan — (u)gʻ qoʻshim-chasi bilan yasalgan otga (Devon, I, 166) kuchaytirish maʼ-nosini ifodalovchi —a qoʻshimchasini qoʻshib hosil qi-lingan; keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli ta — laffuz qilinmay qoʻygan (Devon, I, 401); oʻzbek tilida gʻ undoshi q undoshiga, birinchi boʻgʻindagi a unlisi â un -lisiga, ikkinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga al-mashgan: (qap- + ugʻ = qapugʻ) + a = qapugʻa > qapgʻa > qapqa > qâpqä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
esk. Darvoza. ◆ Shahar qopqasi. ◆ Uzingni kamsitma, Toshkentning oʻn ikki qopqasiga borilsa, kimning yeri — Qurbonhojining yeri-ku! Oybek, „Tanlangan asarlar“ ◆ Koʻkning qopqasi qoqqan soatda, Quyosh koʻz uqalab uygʻonar edi. Gʻ. Gʻulom
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚОПҚА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.