surat

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

su-rat

Etimologiyasi

a. Ojj-uo — koʻrinish, timsol; tasvir, tasavvur; fotorasm; shakl, nusxa

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

(u — choʻziq) 1 Rassom tomonidan chizilgan tasvir, rayem. ◆ Surat solmoq. yat Tungi bogʻ-lar suratga oʻxshar, Har bir chiziq aniq va qora. Kunduzi u men kabi yashar, Tunda — qotib qolgan xotira. X. Davron, „Bolalik-ning ovozi“ . ◆ Shoirlar surati turibdi qa-tor, Mana bu — Lermontov, mana bu — Fur-qat. A. Oripov, „Yillar armoni“ .

2 Bosma tasvir, kitob, jurnal va sh. k. da bosilgan rayem, illyustratsiya. ◆ Suratlar bshtn bezatilgan kitob. m ◆ Abdurasul oʻqish-ni bilmasa ham, kitoblarni ishtiyoq bilan varaqlay boiaadi va baʼzi bir suratlarga tikshzdi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

3 Fotografik tasvir, fotorasm. ◆ Surat oldirmoq. Suratga olmoq. Suratga tushmoq. m ◆ Jamolzoda Gulginaga qarab turdi-da, ichki zavq ila Botirga dedi: -Qara, Botir, Gulginaxonim ohu uia soʻzlashyapti.. Taassuf-ki, fotoapparatimiz yoʻq, suratga olsak boʻlardi. "Yoshlik" . ◆ Yonayotgan bagʻrini qanday qilib sovitsa ekan?! Hech sovitib boʻlmay-di!Devordan Hafizaning suratini olib, bur-dajiacuHMu? Mirmuhsin, „Umid“ .

4 Tashqi qiyofa, koʻrinish; siymo. ◆ Uyqu-siz kecha.:arda Surating koʻz oldimda. Mirtemir, „Asarlar“ . Muqbil bir qalandar sura-tiga kirib, safarga chiqibdi. "Ertaklar".

Surati odam Tashqi koʻrinishigina odam, lekin ezilgan, holsiz yoki insoniyligini yoʻqotgan, razil. ◆ Buzildim, odamgarchiligim qolmadi, suratim odam, boyvachcha aka, men-dan hayvon yaxshi, Oybek, „Tanlangan asarlar“ . Surati qolmoq Kasallik, qoʻrkuv yoki ruhiy azobdan ozib-toʻzib ketmoq. ◆ Ortiqcha mehr qoʻyganidanmi, oʻgʻlining saratondagi chaqmoqdek nogoh qamalib qolishidan Ohis-taxon shunaqa qoʻrqib ketdiki, ikki-uch kunda surati qoldi. Shuhrat, „Umr pogʻonalari“ .

5 (oʻ.-p. k. shayushda) Qoʻshma ravish tarkibida keladi. ◆ Shoshilinch suratda. Rasmiy suratda. Muntazam suratda.

6 mat. Oddiy kayerda chiziq ustidagi son. ◆ Surat va maxraj.

Baayni (yoki xudsi) surat Juda chiroyli, juda goʻzal. ◆ Baayni surat: kishi ham bun-dai bejirim boʻlar ekan. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ . Surat boʻlib (qotib) qolmoq Hayratda qolmoq, hang-mang boʻlmoq. ◆ Zuluk-xon Norqoʻzining turgan yerida surat boʻlib qolganini, yigitning qalbi qoʻrquvga toʻl-ganini fahlsshdi. H. Gʻulom, „Senga intila-man“ . ◆ Shu payt bir hodisa roʻy berdi-yu, bo-lalarning hammasi surat boʻlib qotib qo-lishdi. O. Akramxoʻjayev, „Koniyutning siri“ .

Antonimlari

СУРАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

surat
1 рисунок, картина, картинка; иллюстрация изображение; ◆ surat chizmoq (или solmoq) рисовать; изображать, зарисовывать; ◆ maktab binosining suratini chizmoq зарисовать здание школы; ◆ ot suratini chizmoq рисовать лошадь; ◆ suratlar bilan bezatilgan jurnal иллюстрированный журнал;
2 портрет, фотография, фотокарточка; ◆ surat(ga) olmoq, suratini olmoq, suratga tushirmoq снимать, производить съёмки, фотографировать; ◆ suratga tushmoq фотографироваться; ◆ surat oldirmoq фотографироваться (в фотографии);
3 вид, образ; ◆ rasmiy suratda официальным образом, официально; ◆ ... hayosiz bir suratda oʻz quvonchini bildirdi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») ... она без стеснения выразила свою радость;
4 мат. числитель; ◆ 

• suratdek, suratday или ◆  koʻring-koʻrmang surat красивый; ◆ surat boʻlib qolmoq или ◆  suratday qotib qolmoq остолбенеть; ◆ surati odam boʻlib yuribdi он сам не свой (от горя, страха).
  

Turkcha (tr)

surat

bashara, turq, yuz