badkirdor

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bad-kir-dor

Etimologiyasi

BADKIRDOR Bu sifat 'yomon' maʼnosini anglatadigan tojikcha bad sifati bilan (ТжРС, 39) 'xatti-harakatʼ, 'xulq' maʼnosini anglatadigan kirdor otidan (ТжРС, 187) tuzilgan boʻlib (ТжРС, 41), har ikki tilda 'razil xatti-harakatlarni amalga oshiradiganʼ maʼnosini anglatadi (ТжРС, 41; OʻTIL, I, 71). ПРСda bu sifat [bädkärdar] shaklida (62), shunga monand ravishda bu sifatning ikkinchi qismi ham [kärdar] shaklida berilgan va 'xatti-harakatʼ maʼnosini anglatishi aytilgan (338). Ushbu lugʻatda [kärd] birligi ot sifatida 'xatti-harakatʼ maʼnosini anglatishi aytilgan (398). Bu maʼlumotlar asosida badkirdor sifati asli badkardor _Tovush tarkibiga ega boʻlgan, tojik tilida k tovushidan keyingi a tovushi i tovushiga almashgan deyish mumkin (Bu fikrni ТжРСdagi „badkarda ayn. badkirdor“ izohi tasdiqlaydi). Badkardor sifatining tarkibi bad sifati bilan kard otidan tuzilgan badkard koʻshma sifatiga -(a)r koʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan deyish mumkin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. jIj^l^ — razil, yomon ishlar qiluvchi

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

kt. Yomon, qabih harakatlar qiluvchi; yaramas odam. -◆  Tilida Qurʼon soʻzi, ammo qilmish-qidirmishi gunohdan iborat boʻlgan haromxoʻrlar, badkirdorlar, zolimlar ozmi? — dedi Ahmad Husayn. Oybek, „Nur qidirib“ .◆  Badkirdor odamlar bir kun beomon yarador qildilar qoʻshiqni. A. Oripov .

Antonimlari

БАДКИРДОР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

badkirdor

Ruscha _ru

badkirdor
уст. дурно поступающий; // негодяй.