boʻrsiq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

boʻr-siq

Etimologiyasi

BOʻRSIQ 'suvsarlar oilasiga mansub yirtqich hayvon’. Boʻrsiqday semirib ketibdi. Bu ot qadimgi turkiy tildagi ’shish-\ ’semir-’ maʼnosini anglatgan bör- feʼlining (ЭСТЯ, II, 224) ’moyil’ maʼnosini ifodalovchi -sü qoʻshimchasini olgan shakli — dan —q qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik oʻzbek ti — lida ü unlisi i unlisiga almashgan, ö unlisining yum — shoqlik belgisi yoʻqolgan: (bör- + sü = börsü-) + q = börsüq > börsiq > borsiq. DSda bu soʻz Mahmud Koshgʻariyga havola bilan borsuq, borsmaq shakllarida berilgan (113- bet), Devonda esa (III, 423) bursumaq, bursuq tarzida yozilgan. Bu soʻzni ESTYaga asoslanib izohlashni toʻgʻri deb bildik.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Sutemizuvchilar turkumining suvsarsimonlar oilasiga mansub yirtqich hayvon.◆  Togʻlarda odatda ayiq, boʻri, yovvoyi choʻchqa, silovsin, boʻrsiq, tulki, jayra uch-raydi. "Oʻzbekiston Respublikasi" (ensiklopediya).

Boʻrsiqday semirmoq Haddan ziyod semirmoq.◆  Elmurod mollarning tagini koʻrar ekan, oʻzicha oʻyladi: senlar boʻrsiqday semirib yasha-yu, shuncha odam ochlikdan qirilsinmi? P. Tursun, Oʻqituvchi.

Antonimlari

БЎРСИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

boʻrsiq

Ruscha _ru

boʻrsiq
барсук.