ekmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ek-moq

Etimologiyasi

EK- 'oʻstirish uchun urugʻlik sep-’, 'koʻchat oʻtqaz-’. Ilgari bogʻbon bir tup tok e k s a, bir tup tol ham e k k a n. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli eŋ- tarzida talaffuz qilingan boʻlib, keyinchalik ŋ undoshi g undoshiga (ЭСТЯ, I, 251), g undoshi oʻz navbatida k undoshiga al— mashgan (Devon, I, 180; DS, 167): eŋ- > eg- > ek-. Bu feʼl asli yorga urugʻ soch-’ maʼnosini bildirgan, ’koʻchat oʻtqaz-’ maʼnosi shu maʼnodan oʻsib chiqqan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Oʻsimlik urugʻini, urugʻlikni yerga tashlamoq, sepmoq, tikmoq; oʻsimlik tupini, koʻchatini oʻtqazmoq. ◆ Chigit ekmoq. Kartoshka ekmots. Gul ekmoq. Arpa ekkan arpa olar, Bugʻdoy ekkan bugdoy olar. Maqol . ◆ Birni kessang, oʻnni ek! Maqol . ◆ Bir tup tok eksang, bir tup tol ek! Maqol .

Antonimlari

ЭКМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

ekmoq
сеять; сажать; ◆ chigit ~ высевать семена хлопчатника; ◆ gul ~ сажать цветы; ◆ koʻchat ~ сажать саженцы; ◆ kartoshka ~ сажать картофель; ◆ yer ~ 1) засевать землю; 2) заниматься земледелием; har kim ekkanini oʻrar посл. каждый пожнёт то, что посеял; соотв. что посеешь, то и пожнёшь; bir toʻp tok eksang, bir toʻp tol ek посл. посадил лозу, посади куст ивы (для подпорок); birni kessang, oʻnni ek! посл. срубил одно (дерево), посади десять.