ixtiyor
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ix-ti-yor
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]arab. – tanlash, saylash; xohish, erk;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. Xohish-istak erki; erk, xohish. ◆ Kelmoq ixtiyor bilan, ketmoq ijozat bilan. Maqol. . ◆ Sendan hech sirimni yashirmayman. Dastlab kirgan zavodimdan oʻz ixtiyorim bilan ketganim yoʻq. A. Qahhor, „Qanotsiz chittak.“
- Ixtiyor etmoq (yoki qilmoq) Xohlamoq. ◆ Sogʻ boʻling, bek aka, boradigan kuningizni tayin qila olasizmi?Maʼlumingiz, kechalari boʻsh boʻlaman, shuning bilan birga, otangiz qaysi vaqtni ixtiyor qilsalar, ijobat etishdan oʻzga choram boʻlmas. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar.“
2. Foydalanish, tasarruf yoki idora qilish huquqi; izm. ◆ Bu yerlar kolxoz ixtiyorida. ◆ Direktor ixtiyoridagi mukofot fondi. ◆ Zavod ixtiyorida boʻlgan mashinalar. ◆ Koʻp umr koʻrishingiz — taqdir qoʻlida, beqarz yashashingiz — qalbingiz ixtiyorida. "Tafakkur". ◆ Bizlarni.. meditsina akademiyasida bir yarim oy oʻqitib, Moskva shahar sanitariya boshqarmasi ixtiyoriga yuborishdi. "Saodat".
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ИХТИЁР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
ixtiyor
воля желание, намерение; ◆ ~ingiz воля ваша; как вам угодно; ◆ ~ sizda воля ваша; как вам угодно; ◆ ~(i) oʻzida воля его, он сам себе хозяин; ◆ oʻz ~i bilan по своей воле; ◆ ~ qilmoq (за)хотеть, (по)желать, выражать желание, вознамериться; ◆ ~ qilgani shu таково его желание; ◆ ketishga ~ qildim я захотел уйти; ◆ oʻz ~iga qoʻymok предоставлять (кого-л.) самому себе; давать полную волю; ◆ oʻz ~iga olmoq получить в своё распоряжение; ◆ ~ida boʻlmoq быть в (чьем-л.) распоряжении; ◆ ~dan chiqmoq выйти из воли, выйти из повиновения.