juvonmarg

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ju-von-marg

Etimologiyasi

JUVONMARG Bu birlik ПРСga [djävanmärg] shaklida (156), ТжРСga savon(i)marg shaklida (510), OʻTILga esa juvonmarg shaklida kiritilgan (I, 290); demak, oʻzbek tiliga fors tilidagi shaklning birinchi boʻgʻindagi a tovushini u tovushiga almashtirib olingan. Bu birlik 'yosh' maʼnosini anglatadigan juvon oti bilan (q.) 'oʻlim' maʼnosini anglatadigan marg otidan tarkib topgan boʻlib, tojik va oʻzbek tillarida 99 'yoshligida vafot etgan' manosini anglatadi. Katta yoshdagi ayollar nutqida bu birlik juvonnimak boʻlgur kargʻish feʼli tarkibida ishlatiladi; bu yerda n tovushidan keyin ni tovushlari kiritiladi, r tovushi aytilmaydi, oxiridagi g tovushi k tovushiga almashadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. ^z,!^ - yosh, be-vaqt oʻlgan

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yosh oʻlgan, avji yetilgan pay-tida halok, nobud boʻlgan. [ ◆ Guli:\ Juvonmarg gʻunchani ham esla, yod et. Unutma, doimo ru-himni shod et. Uygʻun va I . Sulton, Alisher Navoiy.

2 qargʻ. Oʻlgur, yer yutgur ◆ [Hojar Goʻla-xonga:] Ha, juvonmarg, xolangga nima deding? Hamza, „Paranji sirlari“ . ◆ Birorta kam-bagʻalga tegsa, uning yonida oyoq yalang qoʻsh hay-dardi bu juvonmarg! H. Gʻulom, „Mashʼal“ .

Juvonmarg boʻlmoq 1) yosh oʻlmoq, yosh halok, nobud boʻlmoq. ◆ Meni bu balodan xalos qiling. Yoshman, bemahal juvonmarg boʻlib ketmay. S. Ahmad, Hukm; 2) koʻchma barbod boʻlmoq, bekor ketmoq. Juvonmarg qilmoq

1) badnom qilmoq. ◆ Lekin labz (lafz) deb birovni juvonmarg qilish ham insofdan emas-da? Sh. Xolmirzayev, Ogʻir tosh koʻchsa;

2) barbod qilmoq, yoʻq qilmoq. ◆ Oʻqishini juvonmarg qilsak, uvoliga qolamiz. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.

Antonimlari

ЖУВОНМАРГ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

juvonmarg
умерший в молодости, во цвете лет; ◆ ~ boʻlmoq умирать в молодости, во цвете лет; ◆ ~ boʻlgur! или ◆  ~! бран. чтоб тебе (ему и т. д.) умереть молодым!; ◆ Qani u haromi, qani u ~? (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Где этот ублюдок, где этот... чтоб он подох?; ◆ ~ qilmoq 1) погубить (кого-л.), 2) уничтожать (что-л., напр. молодое растение, дерево и т. д.).