koʻylak

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

koʻy-lak

Etimologiyasi

KOʻYLAK 'yalang qavat yupqa kiyim'. Qizingizga atlas k oʻ y l a k juda yarashibdi. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli köŋläk tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 394); oʻzbek ti — lida n undoshi y undoshiga almashgan, ö unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: köŋläk > köyläk > koyläk. Oʻzbek tili shevalarida bu soʻz koynäk tarzida ham ta— laffuz qilinadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Yoz (issiq) vaqtlarida ustdan kiyiladigan, yalangqavat, yoqa va yengli, erkaklarniki beldan pastroqqacha, ayollar-niki esa etagi uzun boʻladigan kiyim (so-vuqvaqglarda jemper, kostyum kabilarning ostidan kiyiladi). ◆ Chit koʻylak. Shoyi koʻylak. Atlas koʻylak. Erkaklar koʻylagi. yat Sherali koʻylagini shimining ichiga tiqib, kamarini tortayotganda.. deraza oynasini chertiv, uni shoshiltirardi. S. Karomatov, Oltin qum. ◆ Koʻylak yengi tirsakka qadar shimarilgan; tiqmachoqday bilaklarida ilon boshli bilaguzuklar yonadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . Koʻylagining etaklari tong shud-ringidan hoʻl boʻlib ketganiga, yengining uch-lari koʻkarib qolayotganiga qaramay, chaqqon ishga kirishdi. Oʻ. Hoshimov, Qalbingga quloq sol.

29—Oʻzbek tilining izoxdi lugʻati

Bir koʻylakni ortiq (yoki koʻproq) yirt-gan Yoshi katta; turmush tajribasi koʻp, koʻproq biladigan. ◆ Isroildan soʻraymikin? U, urush koʻrgan, mendan koʻra koʻproq koʻylak yirtgan.. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . Bitta koʻylagi ikkita boʻldi Moddiy ahvoli yax-shilandi, boyib qoldi. ◆ Endi jir bitdi-da! Bitta koʻylak ikkita boʻldi! A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . Koʻylagiga sigʻmay ketdi ayn. terisiga sigʻmay ketdi q. teri.

Antonimlari

КЎЙЛАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

koʻylak
1 рубашка, рубаха, сорочка; ◆ ich(ki) ~ нижняя рубашка; ◆ ~-ishton или ◆  ~-lozim нижнее бельё;
2 платье (дамское); ◆ shoyi ~ шёлковое платье; ◆ 

• ikkita ~ni ortiq yirtgan (букв. износивший на две рубашки больше кого-либо) старше по возрасту; ◆ men sendan ikkita ~ni ortiq yirtganman (букв. я на две рубашки больше износил, чем ты) ирон. я чуть постарше тебя по возрасту (так что можешь не учить меня); bitta koʻylagi ikkita boʻldi он разбогател, его материальное положение улучшилось; koʻylagiga sigʻmay ketdi то же, что terisiga sigʻmay ketdi см. ◆ teri; bir ~ et толстяк, толстуха, «гора мяса».