koʻl

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

koʻl

Etimologiyasi

KOʻL ' atrofi quruqlik bilan oʻralgan, hajmi dengizdan kichik suv havzasi'. Choʻlda yurgan hoʻngir gʻoz k oʻ l hadrini ne bilur (Maqol). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli köl tarzida talaffuz qilingan (ПДП, 395; Devon, III, 149; DS, 313), oʻzbek tilida ö unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: köl > kol. Bu ot dastlab har qanday suv havzasini anglatgan (ЭСТЯ, III, 69), keyinchalik maʼnoda torayish voqe boʻlib, daryo, dengizlarni anglatmay qoʻygan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Quruqlikning suvga toʻlgan (suv qoplagan), atrofi berk, chuqurlikdan iborat tabiiy suv havzasi. ◆ Katta koʻl. Choʻldy yurgan qoʻngʻir gʻoz, koʻl qadrini ne bilur. Ma-qol . ◆ Toma-toma koʻl boʻlar. Maqol . m Gʻu-lomjon

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Oy yorugʻida kumush tovlab turgan koʻlning chap qirgʻogʻi bilan pastga tushib bordi. M. Ismoiliy, „Fargʻonat“ . ◆ o.Daryoboʻyi-da katta-kichik koʻllar, toʻqayzorlar koʻp edi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ .

Antonimlari

КЎЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

• Yoqutcha: күөл

Ruscha _ru

koʻl
озеро; // озёрный; ◆ ~ yoqalab bormoq идти вдоль берега озера; ◆ ~ baligʻi озёрная рыба; ◆ toma-toma ~ boʻlur посл. (букв. капля по капле образует озеро) соотв. терпение и труд всё перетрут; с миру по нитке - голому рубашка; ◆ har kim eliga, oʻrdak ~iga посл. каждый к своему народу, а утка к озеру.