nochor
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]no-chor
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]NOCHOR Bu sifat tojik tilida no- inkor old koʻshimchasini (ТжРС, 208) 'ish-maksadni roʻyobga chiqarish-chiqarmaslik uchun amalga oshiriladigan tadbir' maʼnosini anglatadigan tojikcha chora otining (ТжРС, 445) chor shakliga (chor-nochor ravishi tarkibidagi kabi) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'biror ish-maksadni roʻyobga chiqarish-chiqarmaslik tadbirini amalga oshira olmaydigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1,512). Bu sifatdan oʻzbek tilida nochorlik mavhum oti yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
fors. – majburiy, noiloj; chorasiz; ojiz, notavon;
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1. rvsh. Oʻz mayliga, xohishiga qarshi; chorasiz, noiloj. ◆ Qosh qorayib qolgach, ular nochor shiyponga qaytishdi. I. Rahim, „Chin muhabbat.“ ◆ Adolat ketgisi kelmasaham, nochoroʻrnidan turdi. S. Zunnunova, „Gulxan.“
2. sft. Kambagʻal, bechora; xarob, abgor. ◆ Nochor xoʻjalik. ◆ Hovli ancha nochor, uyning qamish boʻgʻotini yomgʻir suvi oʻpirib tushgan. A. Muxtor, „Opa-singillar.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]НОЧОР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]nochor