notavon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

no-ta-von

Etimologiyasi

NOTAVON Bu tojikcha sifat no- inkor old koʻshimchasini (ТжРС, 208) 'qodir boʻl-' maʼnosini anglatadigan tavonistan feʼlining tavon hozirgi zamon asosiga (ТжРС, 374) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'biror ishni amalga oshirishga kurbi yetmaydigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 511).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

fors. – boʻsh, kuchsiz, nimjon; kambagʻal, qashshoq; bechora;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Hol-qudrati yoʻq; zaif, nimjon, nogiron. ◆ Notavon kampir.

2. koʻchma Nochor, bechora. ◆ [Gulbahor:] Men gʻurbat tortib, bagʻri ezilgan bir notavonman, rahm qiling! Hamza, „Boy ila xizmatchi.“

Notavon koʻngil yoki notavon koʻngilga qoʻtir jomashov Oʻziga munosibidan koʻra yuqoriroqni, yaxshiroqni istab qolgan yoki oʻziga nomunosib ish qilgan kishiga nisbatan aytiladigan ibora. ◆ -E-he, notavon koʻnglim qursin, shunday qahramon yigit turganda, mening Shokirvoyimni boshiga boshvoq qilarmidi, — dedi Zokir ota. A. Muhiddin, „Zeboning sevgisi.“ ◆ Bilgan u dedi, bilmagan bu. Hatto ogʻziga kuchi yetmagan baʼzi birovlar.. "Notavon koʻngilga qoʻtir jomashov", deb luqma tashlashardi. S. Siyoyev, „Rayhon.“

Antonimlari

НОТАВОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

notavon
1 бессильный, немощный;
2 перен. беспомощный; бедный; ◆ notavon boʻlib qolmoq становиться бедным, впадать в бедность; разоряться; ◆ 

• notavon koʻngil или ◆  notavon koʻngilga qoʻtir jomashov эк его (её) занесло; ишь ты, чего захотелось; ишь куда метнул(а).