notavon
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]no-ta-von
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]NOTAVON Bu tojikcha sifat no- inkor old koʻshimchasini (ТжРС, 208) 'qodir boʻl-' maʼnosini anglatadigan tavonistan feʼlining tavon hozirgi zamon asosiga (ТжРС, 374) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'biror ishni amalga oshirishga kurbi yetmaydigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I,
511).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\f. y'_ boʻsh, kuchsiz, nimjon; kambagʻal, qashshoq; bechora
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Hol-qudrati yoʻq; zaif, nimjon, nogiron. ◆ Notavon kampir.
2 koʻchma Nochor, bechora. [Gulbahor:] Men gʻurbat tortib, bagʻri ezilgan bir nota-vonman, rahm qiling! Hamza, Boy ila xiz-matchi.
- Notavon koʻngil yoki notavon koʻngilga qoʻtir jomashov Oʻziga munosibidan koʻra yuqoriroqni, yaxshiroqni istab qolgan yoki oʻziga nomunosib ish qilgan kishiga nisbatan aytiladigan ibora. ◆ -E-he, notavon koʻnglim qursin, shunday qahramon yigit turganda, mening Shokirvoyimni boshiga boshvoq qshshrmidi, — dedi Zokir ota. A. Muhiddin, „Zeboning sevgisi“ . ◆ Bilgan u dedi, bilmagan bu. Hatto ogʻziga kuchi yetmagan baʼzi birovlar.. "Notavon koʻngilga qoʻtir jomashov", deb luqma taiiashardi. S. Siyoyev, „Rayhon“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]НОТАВОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
notavon
1 бессильный, немощный;
2 перен. беспомощный; бедный; ◆ notavon boʻlib qolmoq становиться бедным, впадать в бедность; разоряться; ◆
- notavon koʻngil или ◆ notavon koʻngilga qoʻtir jomashov эк его (её) занесло; ишь ты, чего захотелось; ишь куда метнул(а).