oʻgʻir
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]oʻ-gʻir
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OʻGʻIR 'gʻoʻlani oʻyib tayyorlangan, donni tuyish oʻchun ishlatiladigan roʻzgʻor buyumi'. Sholimizdan oʻ g i r d a bir oshlik tuyib berdi. Bu ot qadimgi turkiy tildagi 'parchala —' maʼnosini anglatgan ogʻur- feʼlidan (ДС, 364) oʻsib chiqqan boʻlsa kerak: 'harakat' (ogʻur-) -> 'shu harakatni bajarish buyumi' (ogʻur). Oʻzbek tilida bu soʻzning ikkinchi boʻgʻinidagi u unlisi i unlisiga al— mashgan: ogʻur > ogʻir.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Oʻrtasida qoʻl bilan tutadigan teshigi bor dasta hamda donni urib tuyish, ezib maydalash uchun ishlatiladigan ichi oʻyiq gʻoʻladan iborat roʻzgʻor buyumi; keli. ◆ Oʻgʻir dasta. Oʻgʻirda bugʻdoy yanchmoq. ◆ Bahri hovli etagida, oʻz hujrasi oldida oʻgʻir yanchayotgan edi. H. Gʻulom, „Mashʼal.“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЎҒИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
oʻgʻir
большая деревянная ступа; ◆ oʻgʻir dasta пест; ◆ oʻgʻirda yanchmoq толочь в ступе.