odamshavanda

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

o-dam-sha-van-da

Etimologiyasi

ODAMSHAVANDA Bu sifat tojik tilida 'kishi' maʼnosini anglatadigan arabcha odam oti bilan (ARS, 29) 'boʻl-' maʼnosini anglatadigan tojikcha shudan felining (ТжРС, 462) shav hozirgi zamon asosiga (ТжРС, 449) -anda koʻshimchasini (ТжРС, 561) qoʻshib yasalgan shavanda hozirgi zamon sifatdoshi shaklidan tuzilgan; 'kishi bilan xurmatini joyiga qoʻyib muomala qiladigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1,521).    •
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\a. + f. xzj -I

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Odamning qadriga yetadigan, kishining hurmatini bajo keltiradigan; odamoxun. ◆ Odamshavanda yigit. n ◆ -Naziraxon juda odamshavanda, yaxshi qiz ekan, shu qizni kelin qilsak qanday, boʻlarkin, — dedi Saodat. F. Musajonov, „Yaxshi qiz“ .

2 koʻchma Odamga oʻxshagan, odam qatori-dagi. Kolxoz tuzilgandan beri avvalda xor-zor boʻlib yurgan birmuncha batrak., odam-shavanda boʻlib, qatorga kirib qolgan. H. Shame, Xarakteristika. ◆ Endi odamshavanda soʻzlashaylik, yigʻi nima hojat! A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .

Odamshavanda qilmoq Odam qatoriga, taxlitiga kiritmoq, tarbiyalamoq. ◆ Xullas, mulla Obidni boshqa epaqaga olish, odamshavanda qilish Tiktepa mehnatkashlari uchun arzonga tushmadi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ .

Antonimlari

ОДАМШАВАНДА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

odamshavanda
порядочный, благородный (о человеке).