opichmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]o-pich-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OPICH- 'kimnidir orqasiga mindir-’. Onamning hushdek yengil boʻlib holganini opichganimda bildim. Bu feʼl qadimgi turkiy tildagi 'yuqoriga koʻtaril-’ maʼnosini anglatgan agʻ- feʼlining av-shaklidan (ЭСТЯ, I, 69) kichraytirish maʼnosini ifo — dalovchi -(ï)ch [< opichmoq(ï)sh] qoʻshimchasi bilan hosil
qilingan, keyinchalik v undoshi p undoshiga, a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (agʻ— > av—) + ïch avïch- > apïch— > âpich—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Kimsani orqasiga min-dirib koʻtarmoq, koʻtarib yurmoq. ◆ Bolani opichmoq. yaya Agar dunyoning narigi burchagiga sizni opichib borishga toʻgʻri kelsa, men suyu-na-suyuna bajarardim. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
2 Kimsaning orqasiga minmoq, minib yopishib bormoq. ◆ -Toʻlqinboy, — dedi Gʻani ota.. yelkasini bolaga tutib, — qani opichib oling, saroyga tushamiz. H. Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Qani, azamat, menga opich, mardona ishing bu yerda tugadi. V. Gʻofurov, „Vafodor“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ОПИЧМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.