qamti
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qam-ti
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QAMTI ' bir-biriga yaqin'. .. uch kishi qamti o‘tirib manti tanovul qildilar (Abdulla Qodiriy). Bu ravish eski oʻzbek tilida qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, 'sur-' maʼnosini anglatgan qamït-feʼlidan (ДС, 415: qamït- 'sdvigat') -ï qoʻshimchasi bilan yasalgan; qoʻshimcha qoʻshilganidan keyin ikkinchi bo‘gʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qamït- + ï > qamtï > qämti. Qadimgi turkiy tildagi qamït- soʻzi 'yiqil-' maʼnosini anglatgan qam- feʼliga (ДС, 413) -(ï)t orttirma qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan (ДС, 415).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
rvsh. Yuzma-yuz, baqamti. ◆ Anvar oʻrtaga dasturxon yozib, ikki lagan manti chiqarib qoʻydi, uch kishi qamtioʻtirib, manti tanovul qildilar. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .
Qamti kelmoq Betma-bet boʻlmoq, duch kelmoq. ◆ Ana shu oqpadarga qamti kelib qolsam boʻladimi! Oybek, „Bolalik“ .
Qamti qilmoq (yoki qoʻymoq) Yuzma-yuz, baqamti qilmoq, yuzlashtirmoq, uchrashtirmoq. ◆ Maktabdagi odatimni qilib, bolani ota-onasiga qamti qilib soʻzlashdim. H. Nazir, „Oʻtlar tutashganda“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚАМТИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.