qoʻmsamoq

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

qoʻm-sa-moq

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

QOʻMSA- ' kimni yoki nimani koʻrish istaginm kunli darajada d„s    Kishi

kindik qoni toʻkilgan joyini qoʻ m s a b q o l a p * „ " (B.Rchmo„ov). Bu süz eski uzbek    w"ya

turkii tilda 'soshi-.. .koʻr„sh„„ „stab ga„g„77™

maʼnosini anglatgan qomï— feʼlidan (ДС, 455) ' istak' maʼnosini ifodalovchi —sa qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; qoʻshimcha qoʻshilganidan keyin ikkinchi boʻgʻin-dagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan: qomï— + sa = qomïsa— > qomsa- > qomsä-. DSga qomï— shaklida kiritilgan bu feʼl Mahmud Koshgʻariy lugʻatida qumï tarzida yozilgan (Devon, III, 288), lekin bir oʻrinda qomï- shaklida kel — tirilib, 'hayajonlan—' maʼnosini anglatishi aytilgan (Devon, II, 375). DSda qum- feʼli suvning toʻlqinlani-shini anglatishi aytilgan, hatto ' suvning toʻlqini' maʼnosini anglatuvchi qum oti ham keltirilgan. Yuqo-ridagi qiyosdan koʻrinadiki, 'sogʻinch hissini namoyon qil-' maʼnosini anglatuvchi feʼl asli qom- shaklida talaffuz qilingan va oʻzbek tiliga qomsä- feʼli tar — kibida shu shaklda yetib kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

Biror kimsa yoki narsani eslab, sogʻinib, uni koʻrishga, unga yetishga orzumand boʻlmoq. ◆ Onani qoʻmsamok■ Vatanni Koʻmsamoq. shsh Eri bilan koʻltitslashib oʻtsa barnolar, Rahmatlik cholginamni qoʻmsab yigʻlayman. Gʻ. Gʻulom . ◆ Kishi karigandan keyin kindik qoni toʻkilgan joyini qoʻmsab qo-larkan. B. Rahmonov, „Oltin odamlar“ .

Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

ҚЎМСАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]

Ruscha ru

qoʻmsamoq
1 скучать (по кому-чему-л.); соскучиться; болезненно переживать отсутствие (кого-чего-л.); u har vaqt onasini va oʻz qishlogʻini qoʻmsar edi он всегда скучал по матери и своему кишлаку;
2 сильно захотеть, пожелать (чего-л.); palovni qoʻmsab qoldim мне захотелось плова.