qoqshol

Oʻzbekcha (uz)

qoqshol I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qoq-shol

Etimologiyasi

QOQSHOL 'oriqlikdan qoq qurib qolgan'; 'qoq quruq'. Ona yana h o h sh o l hoʻllari bilan oʻgʻlining yelkasini siladi (Parda Tursun). Bu sifat eski oʻzbek tilida ' qurib qoq boʻl-¹ maʼnosini anglatuvchi qaqsha— feʼlidan (КРС, 327: kakshï-) -l qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik a unlilari â unlilariga almashgan: qaqsha- + l = qaqshal > qâqshâl.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Oriqlikdan qoq qurib qolgan, qoq quruq, quruq suyak. ◆ Ona yana qoqshol qoʻllari bilan oʻgʻlining yelkasini siladi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Utizzalarini qoqshol qoʻllari bilan quchoqlab, isqirt koʻrpacha ustida bamaylixotir oʻtirar.. edi. M. Osim, „Elchilar“ . ◆ Qoqshol kishi qoʻlini koʻtarib, uni toʻxtatdi. Sh. Boʻtayev, „Qoʻr-gʻonlangan oy“ .

qoqshol II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qoq-shol

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

tib. Odam va hayvonlarda organizmga terining jarohatlangan yeridan kirib, oʻzidan zahar ajratib, butun orga-nizmni zaharlovchi tayoqcha shaklidagi aloxida mikrob qoʻzgʻatadigan oʻtkir yuqumli kasallik (bemor kamalakdek egilib qoladi va har qanday tashqi taʼsirdan tirishib qolaveradi). ◆ Sultonning oyogʻi shishib ketdi.. Madali aka: -Hozir darrov ukol qilmasa, qoqshol boʻlib qoladi, — dedi-da, dori sum-kasini tita boshladi. A. Muxtor, „Davr mening taqdirimda“ .

Antonimlari

ҚОҚШОЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qoqshol I
мед. столбняк.

qoqshol II
очень худой, сухой, как щепка, тощий, кожа да кости.