qoqshol
[tahrirlash]
qoqshol I[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qoq-shol
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QOQSHOL 'oriqlikdan qoq qurib qolgan'; 'qoq quruq'. Ona yana h o h sh o l hoʻllari bilan oʻgʻlining yelkasini siladi (Parda Tursun). Bu sifat eski oʻzbek tilida ' qurib qoq boʻl-1 maʼnosini anglatuvchi qaqsha— feʼlidan (КРС, 327: kakshï-) -l qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik a unlilari â unlilariga almashgan: qaqsha- + l = qaqshal > qâqshâl.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
Oriqlikdan qoq qurib qolgan, qoq quruq, quruq suyak. ◆ Ona yana qoqshol qoʻllari bilan oʻgʻlining yelkasini siladi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Utizzalarini qoqshol qoʻllari bilan quchoqlab, isqirt koʻrpacha ustida bamaylixotir oʻtirar.. edi. M. Osim, „Elchilar“ . ◆ Qoqshol kishi qoʻlini koʻtarib, uni toʻxtatdi. Sh. Boʻtayev, „Qoʻr-gʻonlangan oy“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
qoqshol II[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qoq-shol
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
tib. Odam va hayvonlarda organizmga terining jarohatlangan yeridan kirib, oʻzidan zahar ajratib, butun orga-nizmni zaharlovchi tayoqcha shaklidagi aloxida mikrob qoʻzgʻatadigan oʻtkir yuqumli kasallik (bemor kamalakdek egilib qoladi va har qanday tashqi taʼsirdan tirishib qolaveradi). ◆ Sultonning oyogʻi shishib ketdi.. Madali aka: -Hozir darrov ukol qilmasa, qoqshol boʻlib qoladi, — dedi-da, dori sum-kasini tita boshladi. A. Muxtor, „Davr mening taqdirimda“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚОҚШОЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.