Kontent qismiga oʻtish

yiqitmoq

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)

[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

[tahrirlash]

yi-qit-moq

Aytilishi

[tahrirlash]

Etimologiyasi

[tahrirlash]

YIQIT- q. yiq-
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

[tahrirlash]

Maʼnosi

[tahrirlash]

1 Kuch bilan qulatmoq, agʻdarmoq; agʻnatmoq, buzmoq. ◆ Shamol daraxt-larni yiqitdi. Devorni yiqitmoq. sht Chaka-lakzordan katta-kichik daraxtlarni yiqi-tib, majaqlab chiqqan tank.. Ahmadjon.. tomen kela boshadi. A. Qahhor, „Oltin yulduz“ .

2 Balandlikdan pastlikka tushirib yubormoq; qulatmoq. ◆ Tomdan yiqitib yubor-moq.

3 Kurashda gʻolib chiqmoq, ustun kelmoq; kuch bilan yerga yotqizmoq. ◆ -Yiqitgan polvon yiqilganni koʻtarib qoʻyadi, — dedi Oʻrmon-jon Qurbon otaga koʻz qisib. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

4 koʻchma Kuch, zoʻr bilan hokimiyatdan mahrum qilmoq, chetlashtirmoq; yoʻq qilmoq. ◆ Rahmatxonning ovozi yigʻin tepasida yangrab ketdi: -Xalq podshoni yiqitdi. Pekin xalq-ning ahvoli oʻzgarmadi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

5 koʻchma Imtihon, sinovda yomon baho qoʻymoq; imtihondan oʻtkazmay qoʻymoq. ◆ Ikki marta darsga qatnasha olmagani uchun fransuz tili oʻqituvchisi uni imtihonda yiqit-moqchi boʻldi.

yiqiq kam qoʻll. Yiqilgan, buzilgan, vayron. Maston xola bilan Tursunoy yiqiq devorlardan oʻtib, hovliga qadam bosganla-rida, qarshidagi ayvonda.. shayxning katta gavdasi koʻrindi. Uygʻun, Tursunoy.

yiqmoq kam qoʻll. Yiqitmoq, qulat-moq. Bilagi zoʻr birni yiqar, bilimi zoʻr ming-ni yiqar. Maqol. yash Oʻroq oʻtkir edi. Oʻralib-chaplashib oʻsgan qalinmaysani [ Yoʻlchi] "shar-shar" yiqib borar ekan, oʻzi ham zavqlandi. Oybek, Tanlangan asarlar. Eskini yiqamiz, yangini quramiz. Uygʻun, Navbahor.

Sinonimlari

[tahrirlash]

Antonimlari

[tahrirlash]

ЙИҚИТМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

[tahrirlash]

yiqitmoq
1
валить, сваливать; (об)рушить; разрушать; shamol daraxtni yiqitdi ветер повалил дерево; uni kasal (или dard) yiqitdi болезнь свалила его;
2 побороть; ◆ oʻz raqibini yiqitmoq побороть своего противника;
3 свергать; ◆ reaksion hukumatni yiqitmoq свергнуть реакционное правительство;
4 перен. проваливать (на экзамене).