yuvgʻuchi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yuv-gʻu-chi

Etimologiyasi

YUVGʻUCHI 'murdani yuvib, kafanlaydigan kishi’. Uning hayratda ochih holgan ogʻiz va koʻzlarini yu v -t u ch i taxtada yumdi (Abdulla Qahhor). Bu soʻz eski oʻz yek tilida yuv- feʼlining -gʻu qoʻshimchasi bilan ho — sil qilingan sifatdosh shaklidan shaxs oti yasovchi -chï qoʻshimchasi bilan yasalgan, keyinchalik ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (yuv- + gʻu = yuvgʻu) + chï = iuvgʻuchï > yuvgʻuchi. Soʻzlashuv nutqida bu soʻz yuvukchi tarzida aitiladi, bunda gʻu tovushlari oʻrin almashib gʻ undoshi ch undoshining taʼsiri bilan q undoshiga al-mashadi: yuvgʻuchi > yuvugʻchi > yuvuqchi. Yuvuqchi soʻzini boshqacha talqin etish ham mumkin: yuv- feʼlidan -(u)q qoʻshimchasi bilan yasalgan otga shaxs oti yasovchi -chi qoʻshimchasi qoʻshilgan: (yuv- + uq = yuvuq) + chi = yu-vuqchi.    *    ¹
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Murdani yuvib kafanlovchi shaxs; gʻassol, murdashoʻy. ◆ Nabi aka Qodir-jonning iyagini malla boʻz belbogʻi bilan bogʻlab, yuvgʻuchi Salohiddinxoʻja va Mama-jon goʻrkovning uyiga qarab joʻnadi. A. Rahmat, Hayot lavhalari.

Antonimlari

ЮВҒУЧИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

yuvgʻuchi
человек, который обмывает покойников (см. также murdashoʻy и gʻassol).