chinqirmoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
chin-qir-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
CHINQIR- ' ingichka tovush bilan qichqir—'. Eʼzozxon .. Uchqunning chinqirib yigʻlagan to— vushini eshitdi (Hamid Gʻulom). Bu feʼl eski oʻzbek tilida ingichka tovushni ifodalovchi chïŋ taqlid soʻzi — dan (КРС, 889: chïq IV) -qïr qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik ŋ undoshi n undoshiga almashgan, ï unlila — rining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïŋ + qïr = chïq-qïr— > chinqir-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Ingichka va oʻtkir tovush chiqarmoq, chiyillagan tovush bilan qich-qirmoq. ◆ Gulnora chinqirgancha oʻrnidan turib ketdi. X. Toʻxtaboyev, „Yillar va yoʻllar“ . -Voy-dod, kimsiz? Odamlar, yordam be.. — deb chin-kirdi ayol va shu zahotiyok tinchib qoldi. "Yoshlik". Jonivor Gʻirkoʻk ot Avazni koʻrdi, Toʻrt oyogʻin yerga tirab chinkirdi. Ergash Ju-manbulbul oʻgʻli. Poyezd yana bir chishirdi-yu, kalin daraxtzor ichiga shoʻngʻib ketdi. S. Karomatov, Bir tomchi qon.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЧИНҚИРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.