chipqon
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
chip-qon
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
CHIPQON 'tuk qopchigʻi va uning atrofi yalligʻ-lanishi natijasida hosil boʻladigan yiringli katta chiqiq'. Lab-dahaningizga ch i p q o n chiqqan emas, togʻa .. (Parda Tursun). Bu ot qadimgi turkiy tilda chï-bïqan (ДС, 150), chubaqan (ДС, 156), chïpqan (ДС, 150) shakllarida talaffuz qilingan, hozirgi oʻzbek tiliga bu soʻzning chïpqan shakli yetib kelgan va uning tarkibi — dagi a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: chïpqan > chipqân. Bu soʻz asli unobi oʻsimligi mevasining nomi boʻlib, keyincha — lik tashqi oʻxshashlik asosida badandagi chiqiqqa nom sifatida koʻchirilgan (ДС, 150).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Tuk xaltachasi \amda unga bog-lik yogʻ bezi va toʻqimalarning yiringli yalligʻlanishi; yiringli katta chiqiq; xoʻp-poz. ◆ Nasim polvonga chipqon chiqqani chin ekan, bu davrada olishmadi. T. Murod, „Qoʻshiq“ .
- Dard ustiga chipqon q. dard I. ◆ Dardusti-ga chipqon deganlariday, Asrorning bir dar-di ikki boʻldi. "Yoshlik" .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЧИПҚОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.