chuchimoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
chu-chi-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
CHUCHI- 'shirin tort—1, 'shirin boʻl-\ "Holva" degan bilan ogʻiz chuchimaydi (Maqol). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli süchi- tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 274; DS, 516); keyinchalik ikkinchi boʻgʻin boshidagi ch undo — shining taʼsiri bilan s undoshi ch undoshiga almashgan (КРС, 880); oʻzbek tilida ü unlisining yumshoqlik bel— gisi yoʻqolgan: süchi- > chüchi— > chuchi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Shirin tortmoq, shirin boʻlmoq. ◆ Holva degan bilan ogʻiz chuchimaydi. Maqol . ◆ shsh Qisqasi, hozir shirin gapirgan bilan ogʻiz chuchimaydi, bu quruq gap boʻladi. A. Muxtor, „Davr mening takdirimda“ .
2 Qizib, dogʻ boʻlib tozalanmoq. ◆ Endi otni sovitmoqqa kirishdi: tuzni suvga ivitib, otni yuvdi.. zigʻir moyini chuchitib, ichiga ishqor solibyuvdi. "Goʻroʻgʻlining tugʻilishi" .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ЧУЧИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
chuchimoq
1 стать сладким; почувствовать сладость; holva degan bilan ogʻiz chuchimaydi посл. от того, что скажешь «халва», во рту сладко не станет;
2 пережариться, быть пережаренным, перекалёным; chuchigan moy пережаренное сало (или масло).