gʻuncha
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
gʻun-cha
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
GʻUNCHA Bu ot asli gun qismiga -cha koʻshimchasini (ТжРС, 542) qoʻshib hosil qilingan; gun qismi esa 'toʻplam', 'yigʻiq' maʼnosini anglatadi: gun kardan - 'yigʻ-'; gunkush - 'yigʻish' (ТжРС, 480, 481); shunga koʻra guncha asli 'kichik toʻplam' maʼnosini anglatadi, keyinchalik 'hali ochilmagan, yaproqchalari hali yozilmagan gul' maʼnosini anglata boshlagan (OʻTIL, II, 665). ^
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
[f. gʻ — kurtak, shona; lab,
dudoq] 1 Hali ochilmagan, gulbarglari hali yozilmagan gul; oʻsimlikning gul kurtagi. ◆ Kechqurun [bulbul] gul gʻunchasini koʻradi-yu, ishqida oshigʻu shaydo boʻlib sayray beradi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Qirlardan esayotgan mayin shabada ana shu gullarning gʻuncha-larini yozmoqda. I. Rahim, „Chin muhabbat“ . ◆ Gʻuncha ochilguncha oʻtgan fursatni Kapalak umriga qiyos etgulik. Gʻ. Gʻulom .
2 koʻchma Biror hodisaning endigina boshlanayotgan payti, boshlanishi. ◆ Shubha ichida qizargan muhabbat gʻunchasi visol xabari bilan ochilayozgandek.. edi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ . ◆ Murabbiy bola qalbi-da nish ura boshlagan umid gʻunchalarining mehribon sohibidir. R. Usmonov, „Odobnoma“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҒУНЧА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.