mahmadona
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
mah-ma-do-na
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
MAHMADONA Bu sifat asli 'maqtalgan' maʼnosini anglatadigan arabcha mahmud sifati bilan (ARS, 194) 'bilimdon' maʼnosini anglatadigan tojikcha dono sifatidan (ТжРС, 135) tuzilgan boʻlib, tojik soʻzlashuv tilida mahmaddono tarzida aytiladi (ТжРС, 224); oʻzbek tshshga shu shakli yonma-yon kelgan dd tovushlaridan birini tashlab, dono qismi oxiridagi o tovushini a tovushiga almashtirib olingan; 'oʻzini bilimdon his qilib gapga aralashaveradigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 458). Bu sifatdan oʻzbek tilida mahmadonalik oti yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
[a. + f. - Mu-
hammadga oʻxshab, Muhammad kabi yoki f. L.U — men hamma narsani bilaman]
1 Oʻzini bilagʻon hisoblab, bilar-bilmas, har qanday gapga aralashaveradigan. ◆ Sulto-novgina tili biyron mahmadonalarning ada-bini berib, joyiga oʻtqizadi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ . ◆ Ishlarimizning qadrini mana shunaqa hovliqmalar, mahmadonalar, rasmiyat-chilar tushiryapti. P. Qodirov, „Uch ildiz“ .
2 Yoshiga nisbatan koʻp ran biladigan; gapdon, qaqildoq. ◆ Usta Mahkamning kichik qizi Inobat mahmadonagina chiqqan. S. Ahmad, „Sud“ . ◆ Koʻp mahmadona bola ekan, hech chakagi tinmaydi. "Yoshlik" .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
МАҲМАДОНА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.