oqin
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
o-qin
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
OQIN 'toʻxtamay oqib turadigan’. O q i n suv boʻlmasa, bu dalalarni sugʻorib boʻlmaydi. Bu sifat qadimgi turkiy tilda ’nishab tomonga surunkasiga qa — rakatlan-’ maʼnosini anglatgan aq- feʼlidan -(ï)n qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 119); bu soʻz qadimgi turkiy tilda ’sel’ maʼnosiny anglatgan (Devon, I, 106), hozirgi maʼnosi keyin yuzaga kelgan; oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: aq- + ïn = aqïn > âqin.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- I 1 sft. Doim oqib turadigan; oqar. ◆ Oqin daryo. m ◆ Shohista.. oqin suvday sharaqlab, kulib kirib keldi. A. Muxtor, „Opa-singillar“ . ◆ Shavkat, hovuzdan oqin suvga qaytgan baliqdai, erkin-erkin quloch otib, yayrab choʻmshgdi. Q. Kenja, „Togʻ yoʻlida bir oqshom“ .
2 ayn. oqim 1,2. ◆ Quyoshga oqmoqda ming daryo oqin. Shu oqin ichida bir tomchi men ham. Q. Muhammadiy . ◆ Xalq oqini — eng kuchli oqin. H. Poʻlat . ◆ Umid Ergashdan. Lekin Ergash oqinga qarshi yakka turoladimi? I. Rahim, „Chin muhabbat“ .
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
o-qin
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- II \t. <f. zzjiJ — oʻqimishli
odam] Qozoq va qirgʻizlarda: badihagoʻy shoir, kuychi; xalq shoiri; baxshi. ◆ Ey sen, javon shoir, oʻspirin oqin, Utli yuragingga qilurman havas. A. Oripov, „Yillar armoni“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ОҚИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.