qayni

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qay-ni

Etimologiyasi

QAYNI ¹ erning ukasi xotiniga nisbatan, xo — tinning ukasi eriga nisbatan ■. Q a y n i m - haymo-gim, hayinsinglim — yurak dogim (Maqol). Bu soʻz asli qadimgi turkiy tildagi 'xotinining tugʻishganlari (er-ga nisbatan), erining tugʻishganlari (xotinga nisbatan)' maʼnosini anglatgan qayïn soʻzi bilan (Bu soʻzga doir ayrim izohlar qaynana soʻziga bagʻishlangan maqolada berildi) ' keyin tugʻilgan oʻgʻil farzand' maʼnosini anglatgan ini (Devon, I, 119) soʻzidan tarkib topgan; bu soʻzlar eski oʻzbek tilida bir soʻzga birlashganidan keyin qayïn soʻzi oxiridagi ïn tovushlari va ini soʻzi boshlanishidagi i unlisi talaffuz qilinmay qoʻygan, soʻngra a unlisi ä unlisiga almashgan: qayïn ini = qayïnini > qayni > qäyni.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Qayin ini (erning ukasi uning xotiniga nisbatan va xotinning ukasi uning eriga nisbatan). ◆ Ertalabki choydan soʻng usta Olim oʻzining qaynisi bilan.. ipakka ohor berish ila ovora edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Antonimlari

ҚАЙНИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qayni
разг. = qaynini.