qiytiq
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qiy-tiq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QIYTIQ ' matoni bichganda chiqadigan qingʻir-qiyshiq parchalar'. Latta, kimxob toʻn bichdim, h i y t i gʻ i menga tegmadi (Muzayyana Alaviya). Bu soʻz eski oʻzbek tilida 'yotiq holatda kes-' maʼnosini anglatuvchi qïy— feʼlining kuchaitirish maʼnosini ifodalovchi -(ï)t qoʻshimchasi bilan hosil qilingan shaklidan — (ï)q qoʻshimchasi bilan yasalgan; qoʻshimcha qoʻshilganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli ta— laffuz qilinmay qoʻygan, ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (qïy— + ït = qïyït) + ïq = qïyïtïq > qïytïq > qiytiq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
Qiyqim, qiyindi, qiytiq. Latta, kimxob toʻn bichdim, Qiytigʻi menga tegmadi. M. Alaviya.
2 Paykal, taxta, pol chetida qolgan boʻl-tak, tumorcha (yer haqida). ◆ Bu yerda, bir gek-tarcha keladigan shu qiytiq tepada, gʻoʻza qiygʻos gullabdi. Y. Shamsharov, „Yengish“ .
3 koʻchma s.t. Chala yoki qingʻir ish, kam-chilik, nuqson. ◆ Toʻgʻri soʻzdan nuqson, qiytiq topishni kasb qilib olgan bu Sodiqov hech bir man tortmay, jamoatchilik yuziga oyoq tirab kelyapti. Gazetadan .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚИЙТИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.