sizmoq
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
siz-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
SIZ- ' biror narsadan mildirab, tomchilab oʻt-' (suyuqlik haqida). Asad hori endi boʻzardi, zax yerdan s i z i b chihhan suv singari ichidagi gashlik yuziga chihdi (Mirzakalon Ismoiliy). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli sïz- tar -zida talaffuz qilingan (Devon, III, 198); oʻzbek tilida ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: sïz- > siz-
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 Biror narsa orqali yoki uning orasidan asta-sekin yoki tomchilab oʻtmoq. ◆ Molxona tomining boʻgʻotidan sizib tushayotgan yirik-yirik tomchilar ora-chora yaraqlardi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloqsol“ . Sobirning
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
◆ Lablarining chetidan shoʻrtang tomchilar sizib kirdi. M. Mansurov, „Yombi“ . ◆ Orif aka tosh tagidan sizib chiqqan bir chaitadan yotib suv ichdi. A. Muxtor, „Chinor“ .
2 koʻchma Asta-sekinlik bilan, ohista. ◆ Yangroq kuy yurakka sizib kirib, goʻyo sizni anvoi gullar chamanzoriga yetaklagandek boʻla-di. Gazetadan . ◆ Nusratbekning koʻnglidan: "Gulxayri biron joyga ketsaydi", degan istak siziboʻtdi. S. Nurov, „Narvoy“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
СИЗМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.