suruv

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

su-ruv

Etimologiyasi

SURUV 'qoʻy—echki podasi'. Ahlli boʻribosarlar suruvlarni boʻylab oldinga chopib boradilar-da, .. (Asqad Muxtor). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli sürüg tarzida (ДС, 518) talaffuz qilingan; keyinroq soʻz oxiridagi g undoshi k undoshiga (Devon, I, 370), undan keyin k undoshi v un — doshiga almashgan; oʻzbek tilida ü unlilarining yum — shoqlik belgisi yoʻqolgan: soʻroʻg > sürük > sürüv > suruv. Soʻz oxiridagi g-k-v tovush almashinuvi bu qismning qoʻshimchaga teng ekanini koʻrsatib turibdi, lekin bu qoʻshimcha qoʻshilgan qism haqida manbalarda maʼlumot topilmadi; bu qism 'toʻdala—¹ maʼnosini anglatgan feʼl boʻlsa kerak.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

Koʻy-echki podasi. ◆ Suruvboqib, qir bagʻrida yurdingmi, Qoʻylar boqib, xoʻb kay-fingni surdingmi ? "Gulixiromon" . ◆ Ilgari-lari Usmonali doʻxtirning qoʻli qoʻliga teg-masdi. Hali mol fermasida, hali yaylovga chiqib ketgan qoʻylar suruvida, hali togʻda oʻrmalab yurgan echkilar orasida. S. Ahmad, „Jimjitlik“ .

Antonimlari

СУРУВ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.