qaqildoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qa-qil-doq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QAQILDOQ 'bilagʻonlik qilib koʻp gapiradigan', ' mahmadona'. O, muncha qahildoq e k a n bu qiz (Oybek). Bu sifat eski oʻzbek tilida qaq-qaq tovushga taqlid soʻzidan -ïlla qoʻshimchasi bilan yasalgan feʼlga -q qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan; keyinchalik ikkinchi l undoshi d undoshiga, q undoshi oldidagi a unlisi â un-lisiga, birinchi boʻgʻindagi a unlisi ä unlisiga al-mashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (qaq + ïlla = qaqïlla-) + q = qaqïllaq > qaqïldaq > qäqildâq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Oʻzini bilagʻon sanab, ha-deb gapiraveradigan; gapdon, mahmadona (koʻ-pincha qizlar haqida). -0, ◆ muncha qaqildoq ekan bu qiz, — olifta xonim yuzini teskari burdi, — tashviqot qilyapti bizni. Oybek, „Nur qidirib“ . ◆ Boshqa biror koʻzlagani bordir qaqildoqning. N. Aminov, „Muyassar“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚАҚИЛДОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.