abzal
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ab-zal
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]ABZAL Bu ot ТжРСga avzol shaklida kiritilib, [f-t\ deO
taʼkidlangan va asli afzor ekani aytilgan (I 22); nimagadir bu ot
oxiridagi tovush l emas, r deb yozilgan (Balki xarfii xatolikdir). Demak,
bu ot asli afzol tovush tarkibiga ega; tojik soʻzlashuv tilida f tovushini
b tovushiga almashtirib aytish ham mavjud; oʻzbek tiliga ana shundai
tovush oʻzgarishi bilan olingan. ТжРСda bu otning maʼnosi snaryajeniye,
prinadlejnosti, instrumentï" tarzida izoxdanib, afzoli sarrochi
misoli keltirilgan (34). OʻTILda bu otning maʼnosi 'ot-ulovni egarlash
yoki aravaga koʻshish uchun zarur asboblar majmui; egar-jabduq deb
taʼriflangan (I, 22); demak, keng maʼnoli ot oʻzbek tilida tor maʼnoni
anglatish uchun ishlatilgan. Bu otni oʻzbek tiliga olishda tojikcha
noadabiy abzol shaklidagi o tovushi a tovushiga almashtirilgan. ^ ^
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. jljJ yoki jljJI — asbob, ish quroli
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Ot-ulovni minish yoki aravaga qoʻshish uchun zarur boʻladigan asboblar majmui. -Mana bularni yamab qoʻy, – deb jahp bilan oldimga uzilgan-yulingan bir toʻda qayish, jazliq, yugan – ot abza/iarini bir bigiz va bir nechta tikish bilan uloqtirdi. Gʻ. Gʻulom, Tirilgan murda. ◆ Yozi otning abzamarini yelkasiga koʻtarib, yilqilar orasidan boʻz otni axtarib ketdi. "Yozi bilan Zebo" . ◆ Aravadagi bir necha bogʻ beda ustida oʻlgan otning abzallari yotar edi. Abdulla Qahhor
Ot
[tahrirlash]abzal (koʻplik abzallar)