anqaymoq
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
an-qa-i-moq
Feʼl[tahrirlash]
anqaymoq
Etimologiyasi[tahrirlash]
ANQAY- 'maʼlum muddat ogʻzi ochilib toʻxtab tur-’. A n h a y m a, tee-tez yur, orhadagilar oyogingni bosib oladi. Bu feʼl asli qadimgi turkiy tildagi 'ogʻizning ochilish holati’ maʼnosini ifodalovchi aŋ soʻzining anq shaklidan (ЭСТЯ, I, 155) -(a)y qoʻshimchasi bilan yasalgan; oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: anq + ay = anqay- > änqäy-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Bu so‘z Mo‘g‘ulchadan kelib chiqadi.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Hayronlik bilan qaramoq, hayron boʻlib ogʻzi ochilib qolmoq. ◆ Kuyovimizning oʻzi laqabini eshitganda, rostdan ham anqayib qoldi, qizardi. Murod Muhammad Doʻst, „Lolazor“ . ◆ Mirshablar Yoʻlchiga zugʻum bilan oʻqrayib oʻtishdi. Yoʻlchi bir minut anqayib qoldi-da, yukni nari-beri orqalab, ularning [mirshablarning] iziga tushdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“
- Beparvo, loqayd qaramoq; angraymoq. ◆ Anqaymanglar, tezda guja tayyor boʻladi, - dedi ishlayotganlar oldiga borib navkar, moʻylovini burarkan. Jumaniyoz Sharipov, „Xorazm“ ◆ Shodiyor.. jiyaniga oʻshqirdi: -Suvdan quy, nega anqayasan. "Yoshlik" .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
OʻTIL