ardoqlamoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ar-doq-la-moq

Feʼl

ardoqlamoq

Etimologiyasi

ARDOQLA- 'ortiq darajada izzat-ikrom bilan parvarish qil-’. Biz hariyalarimizni a r d o q l a-sh i m i z kerak. Bu soʻz qozirgi oʻzbek tilida mustaqil ishlatilmaydigan ardaq otidan -la qoʻshimchasi bilan yasalgan (ärdâqli sifati ham shu soʻzdan yasalgan); oʻzbek tilida q undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga, birinchi va uchinchi boʻgʻinlardagi a unlisi ä unlisiga almashgan: ardaq + la = ardaqla- > ärdâqlä- Ardaq soʻzi asli ’meʼyordan ortiq izzat-ikrom, parvarish’ maʼnosini anglatib, oʻz navbatida qadimgi turkiy tildagi ’ortiq darajada izzat-ikrom qil-’ maʼnosini anglatuvchi ar-ta- feʼlidan -q qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, 173); keyinchalik r undoshi taʼsirida t undoshi d undoshiga almashgan: arta- + q = artaq > ardaq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Izzat-hurmat, ardoq bilan munosabatda boʻlmoq. ◆ ..el ardoqlagansanʼatkorlardan biri. „Gazetadan“ ◆ Qishloqlarimizning eng izzatli, eng hurmatli, xalqimiz ardoqlab, qoʻlida koʻtarayotgan kishilari.. mexanizatorlardir. S. Abduqahhor, „Oltin vodiylarni kezganda“
2. Ehtiyot qilmoq, avaylamoq. ◆ Men seni ardoqlab gʻubordan, changdan, Yoʻlingga har kuni suv separmidim!? Shuhrat ◆ Umr boʻyi ardoqlagan aziz narsasini yoʻqotgandek edi. A. Muxtor, „Boʻronlarda bordek halovat“

Antonimlari

OʻTIL

Tarjimalari

Ruscha _ru

ardoqlamoq
1 лелеять; нежить; относиться с любовью;
2 беречь, бережно относиться; охранять.