atoqli
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]a-toq-li
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]ATOQLI ’nom chiqargan’, ’taniqli’. A t o h l i yozuvchi Oybekning asarlari koʻp tillarga tarjima hilingan. Bu sifat eski oʻzbek tilida ata- feʼlidan -q qoʻshimchasi bilan yasalib, ’maʼlum-mashhurlik’ maʼno — sini anglatgan otga (КРС, 78) -lï qoʻshimchasini qoʻshib yasâlgan; keyinchalik soʻz boshlanishidagi a unlisi ä unlisiga, q undoshi oldidagi a unlisi â unlisiga al— mashgan: (ata- + q = ataq) + lï = ataqlï > ätâqli. Bu sifat tarkibidagi ätâq qismi hozirgi oʻzbek tilida mustaqil ishlatilmaydi, qadimgi turkiy tilda esa atagʻ shaklida mavjud boʻlib, ’nom\ ’dong’ maʼnosini ang— latgan (ДС, 66).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Biror sohada nom chiqargan, dong taratgan, shuhrat qozongan, dongdor, mashhur. ◆ Atoqli olim. Atoqli davlat arbobi. m Temur, tarixchilar tasviricha, oʻrta asrning atoqli davlat va harbiy arboblaridan edi. "Fan va turmush ".
- Atoqli ot tlsh. Bir shaxe yoki predmetga xos nom: ◆ Karim. Guliston.
Sinonimlari
[tahrirlash]shuhrat qozongan, dongdor, mashhur
Antonimlari
[tahrirlash]OʻTIL
Sifat
[tahrirlash]atoqli
Tillar
[tahrirlash]- Turkcha: ünlü
Ruscha ru
atoqli
знаменитый, известный, выдающийся, прославленный; ◆ ~ olim знаменитый учёный; ◆ ~ davlat arbobi выдающийся государственный деятель; atoqli kompozitor прославленный композитор; ◆
- ~ ot грам. имя собственное.