atrof

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

at-rof

Etimologiyasi

a. _>1>1 — tomonlar, chekka joylar

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Tevarakdagi fazo, joy, yer; hamma taraf. ◆ Kun botgan, butun atrof qorongʻilashgan edi. S. Ayniy, „Qullar“ . ◆ Yoʻlchi atrofgakoʻz tashlar, shamolda shi,1diragan har bargdan choʻchir edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Kuy kechaning jimligida atrofgaravon oqadi. S. Zunnunova, „Olov“ .

Tevarakdagi yaqin joy, yaqin oradagi yerlar. [Yormat] Atrofdan bironta tarvuz topib keltirish uchun Oʻrozga yalindi. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Qorabuloq qishlogʻi va atrofigaqozilik qshuvchi maʼlum zot edi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .

Biror narsaning gir aylanasi, tevaragi yoki cheti, zihi. ◆ Atrofiqora, oʻrtasi gulli patnis. Dasturxon atrofi. Hovuz atrofi. v Asrorqulning koʻz atrofiqizarib, yuzida soxta tabassum aks etdi. A. Qahhor, „Asror bobo“ .

koʻchma Tevarakdagi muhit, kishilar. ◆ Maryamxon oʻzi toʻqiganmi yo atrofdaneshitganmi, har vaqt shunday javob berar edi: Kundosh — boshingda tosh, koʻzingda yosh. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . 3-sh. j. k. va oʻ.-p. k. affikslari bilan qoʻmakchi vazifasida qoʻllanadi (q. atrofiga, atrofida).

Antonimlari

OʻTIL

Tarjimalari

• Turkcha: etraf

Ruscha _ru

atrof
1 стороны, окружность (чего-л.); окрестность, окрестности; окраина, окраины; ◆ ~ qoraydi вокруг стемнело; ◆ ~ga qaramoq смотреть вокруг, по сторонам; ◆ ~dagi muhit окружающая среда; ◆ ~dagilar окружающие (люди); ◆ shahar ~i окрестности города; ◆ dala shiyponining ~i paxta dalalari bilan oʻralgan полевой стан окружен хлопковыми полями; ◆ shahar ~idagi пригородный; ◆ shahar ~ poyezdi пригородный поезд; ◆ chor ~ все четыре стороны, кругом;◆ birovning (bir narsaning) ~ini oʻramoq окружать кого-что-либо; ◆ shu ~da где-то поблизости; ◆ ~-yon]] = ◆ atrof 1; ~ yonga boqmoq оглядываться вокруг, по сторонам;
2 в роли служебного имени: ◆ ~ga 1) по направлению (к кому- чему-л.); 2) вокруг (кого-чего-л.); ◆ oʻz ~iga toʻplamoq собирать, группировать вокруг себя; ◆ kolxozchilar rais ~iga toʻplanishdi колхозники собрались вокруг председателя;◆ ~idan от (кого-чего-л.); со всех концов (чего-л.); ◆ respublika ~idan kelgan vakillar представители, съехавшиеся со всех концов республики.