aygʻir
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ay-gʻir
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]AYGʻIR 'etik erkak ot'. Xoʻjaligimizda hozir zotli aygirlar boqilmohda. Bu soʻz qadimgi turkiy tildagi ‘betoqat boʻl-’ maʼnosini anglatgan ay-feʼlidan (ЭСТЯ, I, 108) -gʻïr qoʻnshmchasi bilan yasalgan sifat boʻlib (ЭСТЯ, I, 108; DS, 28), asli 'betoqat, gi-jing, oʻynoqi, qiziqqon' maʼnosini anglatgan, keyin — chalik bu sifat otga koʻchib, shunday xususiyatli erkak otni bildira boshlagan; oʻzbek tilida a unlisi ä unli — siga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: ay- + gʻïr = aygʻïr > äygʻir.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Umuman erkak ot. z..d. oiya.
- Bichilmagan erkak ot. zid yaxta (ot). | Toʻlamat\ Vaqti-vaqti bi,shn kolxozning zotli aygʻirlariga egar urib, sosutgani olib chiqardi. S. Anorboyev, Oqsoy.