badbaxt

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

bad-baxt

Etimologiyasi

BADBAXT Bu tojikcha sifat 'yomon' maʼnosini anglatadigan tojikcha bad sifati bilan (ТжРС, 39) 'hayotdan mamnunlik xolati’ maʼnosini anglatadigan arabcha baxt otini qoʻshib tuzilgan boʻlib, har ikki tilda 'tolei yomon’, 'yaramas' maʼnolarini anglatadi (ТжРС, 40; OʻTIL, 1, 71).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[bad.. + baxt) 1 Baxti kul-magan, turmushdan yolchimagan; baxtsiz, baxti qaro, bebaxt.◆  Meni qargʻamang, qar-gʻamang badbaxt qizingizni, onajon! Hamza, Boy ila xizmatchi.◆  Manavi goʻdak — jiga-ringiz Nizomni ham badbaxt qilgan odamsiz. S. Ahmad, Ufq.◆  Koʻz ochib koʻrgani aldadimi — bas, shoʻrlik umr boʻyi oʻzini badbaxt va aybdor hisoblaydi. "Yoshlik".

2 koʻchma, s.t. "Yaramas, ablah, shaf-qatsiz" maʼnosidagi haqorat, qargʻishni ifodalaydi.◆  Ey, badbaxt, bultur birov paygʻambarlik daʼvosini qilib osilib oʻlgan edi, sen shundan ibrat olmadingmi, debdi. "Askiya".◆  Badbaxt odamdagina rahmu shafqat boʻlmaydi. "Fan va turmush".◆  Tortmoqqa Yodgorda darmon qolmadi, Oʻz holiga badbaxt dushman qoʻymadi. "Alpomish".

Antonimlari

БАДБАХТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

badbaxt

Ruscha _ru

badbaxt
1 злосчастный; ◆ Xudo meni yer yuzida eng badbaxt qilib yaratgan ekan (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Бог создал меня самым несчастным на свете;
2 бран. несчастный, окаянный.