bejiz
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]be-jiz
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BEJIZ Bu ravish 'yoʻq' maʼnosini ifodadaydigan tojikcha be- old Koʻshimchasini (ТжРС, 544) 'narsa' maʼnosini anglatadigan tojikcha chiz otiga (ТжРС, 444) qoʻshib hosil qilingan boʻlib (ТжРС, 67), oʻzbek tilida bu tojikcha ravish tarkibidagi ch tovushi j tovushiga admashtirilgan; Asli 'narsasiz' maʼnosini anglatib, emas inkori bilan ishlatilganda 'sababsiz', 'bekorga' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 95).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]\f. — buyumsiz, kambagʻal;
hech narsa] Bekor, bekorga, bekordan-bekor, asossiz (◆ faqat boʻlishsiz feʼllar bilan). Har kim oʻrganini oladi deb, bejiz aytilmagan. m Ertoʻgʻon degan otni Otam qoʻymagan bejiz. Onam toʻgʻon boshida Tuqqan ekan oʻsha kez. Q. Muhammadiy.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БЕЖИЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
◆ bejiz:
bejiz emas неспроста, не зря, недаром, не без основания, не без причины; ◆ bu xat bejiz emas это письмо (написано) неспроста.