besaranjom
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]be-sa-ran-jom
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]BESARANJOM Bu sifat 'yoʻk' maʼnosini ifödalaydigan tojikcha be-old qoʻshimchasini (ТжРС, 544) 'tartibli', 'joy-joyiga qoʻyilgan' maʼnosini anglatadigan tojikcha saranjom otgiga (ТжРС, 343) qoʻshib hosil qilingan (ТжРС, 64); saranjom sifati 'asosiy' maʼnosini anglatib qatnashgan tojikcha sar oti bilan (ТжРС, 342) 'uy-roʻzgʻor buyumlari' maʼnosini anglatadigan tojikcha anjom otidan (ТжРС, 29) tarkib topgan; besaranjom sifati 'uy-roʻzgʻor tutishi tartibsiz' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 105). Oʻzbek soʻzlashuv tilida bu sifat besaramjon tarzida ham aytiladi.
37
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
be.. + saranjom
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Sa-ranjom-sarishta qilinmagan; saranjom topmagan, ayqash-uyqash.◆ Besaranjom uy. Oshxona doim besaranjom. m Bolalarning oʻyinchoqlari, kitob, gazetalar bilan besaranjom boʻlgan xonada bir ayol yotardi. S. Zunnunova, Qanot.◆ Barcha hovlilar qatori ularniki ham besaranjom. "Sharq yulduzi".
2 Saranjom-sarishtalikni bilmaydigan, pala-partish ish, roʻzgʻor tutadigan. ◆ Besaranjom xotin.
3 Hayajon, iztirobga tushgan; tashvishli, iztirobli, bezovta.◆ Moʻylov besaranjom koʻzlarini jovdiratib, darrov gapira olmadi. S. Ahmad, Choʻl shamollari.◆ Chol besaranjom boʻlib, koʻzi bejo, olma-kesak tera boshladi. I. Qalandarov, Shoxidamas, bargida.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БЕСАРАНЖОМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]OʻTIL
Ruscha ru
besaranjom
1 неустроенный, беспорядочный, хаотический; неубранный, неприбранный; // беспорядочно, хаотически, хаотично;
2 неряшливый;
3 непоседливый, беспокойный, суетливый; ◆ besaranjom xotin 1) беспокойная, суетливая женщина; 2) женщина, у которой в доме всегда беспорядок;
4 встревоженный, обеспокоенный; // беспокойно, встревоженно; ◆ besaranjom boʻlmoq 1) приходить в беспорядок, расстройство; 2) суетиться, метаться; 3) тревожиться, беспокоиться; ◆ besaranjom qilmoq 1) приводить в беспорядок, расстройство; 2) заставлять суетиться, метаться; 3) тревожить, беспокоить.