betayin

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

be-ta-yin

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

^ BETAYIN Bu sifat 'yoʻq' maʼnosini ifodalaydigan tojikcha be- old koʻshimchasini (ТжРС, 544) 'belgili', 'aniq' maʼnosini anglatadigan arabcha taʼyin sifatiga (ARS, 554) qoʻshib hosil qilingan; tojik tiliga m tovushini tashlab taʼin shaklida (ТжРС, 387), oʻzbek tiliga esa ayn (ʼ) tovushini tashlab tayin shaklida (OʻTIL, I, 408) olingan. Betayin sifati oʻzbek tilida 'aniq boʻlmagan', 'gapida gurmaydigan' kabi maʼnolarni anglatadi (OʻTIL, I, 106).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

be.. + tayin

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

1 Bor-yoʻqligi, yuz berishi yoki bermasligi aniq boʻlmagan, nomaʼlum, tayinsiz.◆  Gʻulomjon hushiga keldi. Uni endi betayin bir qoʻrquv hushiga kel-tirgan edi. M. Ismoiliy, Fargʻona t.o. ◆ Yigitmanki, tavakkalni qilaman, Betayin yurtlarga ketibboraman. "Murodxon".◆  Koʻzi-boy cholning kasbi betayin. Sh. Xolmirzayev, Ogʻir tosh koʻchsa.

2 Bir zaylda, bir gapda turmaydigan; tuturigʻi, burdi yoʻq, beqaror.◆  Betayin odam, mm Qoʻrqoq, betayin, irodasiz, mayelaksiz, noshud odam boshiga ogʻir bir mushkul tushganda sotqinlik qilarkan-da! S. Nurov, Maysalarni ayoz urmaydi.◆  Bolalar odamgarchiligi yoʻq, betayin kimea ekan, deyishmasmikan? S. Siyoyev, Yorugʻlik.

3 Tagi puch, asossiz, behuda; mujmal; maq-sadsiz.◆  Betayin gap. Betayin javob. n Kampir, yigʻlab, bunda savol qilayean, Betayin gapirsang, tayin oʻlasan. "Gulshanbogʻ". ◆ Garang qildi bu betayin yurishlar, Soqibulbul, oʻylab, bergin mayelahat. "Malikai ayyor".

Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

БЕТАЙИН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]

OʻTIL

Tarjimalari[tahrirlash]

betayin