boʻlmasa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]boʻl-ma-sa
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Boʻlmoq I 1 fl. 3-sh. boʻlishsiz shakli.◆ Boʻlmasa, boʻlmas! Unisi boʻlmasa, bunisi boʻlar. Bir balosi boʻlmasa, shudgorda quyruq na qilur. Maqol
◆ Zarur ish boʻlmasa, chaqirtirarmidi. "Guldasta"
2 zidl. bogʻl. Aks holda, yoʻqsa.◆ Har kuni xonadonimizda yangi gap chiqib turadi. Boʻlmasa, qaynonamning uyqusi kelmaydi. Gazetadan
◆ Uylansam, Mahbubaga uylanaman, boʻlmasa, frontga ariza berib ketaman, deb ikki oyogʻini bir etikka tiqib turib oldi. S. Ahmad, Ufq .
3 krsh. s. Shunday boʻlsa, shunday boʻlgan taqdirda, u holda.◆ Boʻlmasa, nima qil deysiz, yana ikki yil kut, deysizmi? M. Ismoiliy, „ Fargʻona t.o.“
◆ Mayli, boʻlmasa, borib jindek mizgʻib olay. S. Ahmad, „Hukm“
◆ Qizingni Tosh-kent joʻnatishga koʻn, boʻlmasa. A. Qodiriy, „Oʻtkan kunlar“
◆ Boʻlmasa, hozir boraylik-da, keyingi majlisda yozarmiz. Hamza, „Tanlangan asarlar“ .
- Yo boʻlmasa Yo, yoki, yoxud.◆ Kampirning ah-moqligi, yo boʻlmasa, dushmaningizning igʻvosi uchun meni shunday deyishga qanday tilingiz bordi? A.Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari.“
◆ ..yo boʻlmasa mashu [mana shu] qiltiriq boʻyning-dan joningni sugʻurib olaman! M. Ismoiliy, „Fargʻona t.o.“
4 Demak, maʼlum boʻldiki.◆ Boʻlmasa, ilgaridan eringizning oʻsha harakatlarini ham bilar ekansiz-da? A. Qodiriy, „Oʻtkan kunlar“
◆ -Boʻlmasa, meni xushlamabdi-da! — dedi yigit cholning soʻzini boʻlib. M. Ismoiliy, „Fargʻona t.o.“
- Boʻlmasam-chi Tasdiq javob sifatida ishlatiladigan ibora. ■■◆ -Boʻlmasam-chi, — dedi Elmurod, — oʻzim kurashga tushmayman-da. Tushsam, bu polvon pisand emas, koʻtarib ura beraman! P. Tursun, Oʻqituvchi
◆ Boʻlmasam-chi! Tevarak-atrofda men koʻrmagan joy yoʻq. M. Osim, „Ibn Sino qissasi “
Oz boʻlmasa q. oz. Hech boʻlmasa, loaqal, aqalli; juda boʻlma-ganda.◆ Mirza Muhiddin oʻrin koʻrsatib, hech boʻlmasa, poygakdagi koʻrpachaga oʻtirishini soʻradi. A.Qahhor, Sarob. ◆ Sattorqul bahorda qari-qartanglarni yigʻib: -Bekordan hamma bezor, hech boʻlmasa, bir qutigina qurt tut-may-siz-lar-mi? — dedi. A.Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]БЎЛМАСА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.